20 Nis 2025 20 dk okuma süresi bülten

🕵️ Chrome'da Yine Şüpheli Uzantılar Bulundu... - Hafta 16/2025

Herkese selamlar dostlar! Yeni bir bölüme hoş geldiniz. Bugün 20 Nisan 2025.

📚 Bu hafta neler var?

🕵️ Haftanın Olayı: 35 Şüpheli Chrome Uzantısı Ortaya Çıktı: 4 Milyon İndirme

Chrome kullanıcıları için önemli bir güvenlik riski gündemde. Araştırmacılar, toplamda 4 milyon kez indirilen 35 adet şüpheli Chrome uzantısı keşfetti.

🧬 Ortak Kodlar, Ortak Sunucular

Bu uzantılar farklı isim ve işlevlerle sunulsa da:

Aynı kod desenlerini kullanıyor,
Aynı izinleri istiyor,
Ve aynı uzak sunucuya bağlanıyorlar.

Yani farklı görünmelerine rağmen arka planda aynı zararlı altyapıyı barındırıyorlar.

📥 Liste Dışı Ama 4 Milyon İndirme?

İşin ilginç tarafı, bu uzantılar Chrome Web Mağazası'nda listelenmemiş, yani sadece doğrudan bağlantıya sahip olanlar tarafından indirilebiliyor. Ancak buna rağmen nasıl olup da 4 milyon kez indirildikleri belirsiz.

Daha da endişe verici olan ise, bu uzantılar Google tarafından "güvenilir olarak işaretlenmiş".

🧹 Şüpheli Uzantılar Listenizde mi?

Araştırmacılar, bu 35 uzantının tam listesini de paylaştı. Eğer siz de Chrome’da çok sayıda uzantı kullanıyorsanız, mutlaka kontrol edin. Bilmediğiniz veya kullanmadığınız uzantıları kaldırmanız tavsiye ediliyor.

Choose Your Chrome Tools
Fire Shield Chrome Safety
Safe Search for Chrome
Fire Shield Extension Protection
Browser Checkup for Chrome by Doctor
Protecto for Chrome
Unbiased Search by Protecto
Securify Your Browser
Web Privacy Assistant
Securify Kid Protection
Bing Search by Securify
Browse Securely for Chrome
Better Browse by SecurySearch
Check My Permissions for Chrome
Website Safety for Chrome
MultiSearch for Chrome
Global search for Chrome
Map Search for Chrome
Watch Tower Overview
Incognito Shield for Chrome
In Site Search for Chrome
Privacy Guard for Chrome
Yahoo Search by Ghost
Private Search for Chrome
Total Safety for Chrome
Data Shield for Chrome
Browser WatchDog for Chrome
Incognito Search for Chrome
Web Results for Chrome
Cuponomia - Coupon and Cashback
Securify for Chrome
Securify Advanced Web Protection
News Search for Chrome
SecuryBrowse for Chrome
Browse Securely for Chrome

🚨 Neden Bu Kadar Tehlikeli?

Tarayıcı eklentilerini, bilgisayarınıza indirdiğiniz bilinmeyen bir .exe dosyası gibi düşünün. Çünkü:

Artık bankacılık, alışveriş, iletişim gibi pek çok şeyi tarayıcı üzerinden yapıyoruz.
Zararlı bir eklenti, şifrelerinizi, formlara yazdığınız bilgileri, çerezleri ve daha fazlasını çalabilir.

Bu yüzden yalnızca güvenilir geliştiricilerin, yüksek puanlı ve şeffaf uzantılarını kullanmaya özen gösterin.

🤖 Yapay Zeka

🎞️ Google’dan Metinden Videoya: Veo 2 AI Studio’da Kullanıma Sunuldu

Google'ın yeni video üretim modeli Veo 2, Google AI Studio üzerinden herkesin kullanımına açıldı. Artık metinden video üretmek veya bir resmi hareketlendirmek mümkün.

🧪 İlk Tepkiler Ne Diyor?

Erken erişim sağlayan kullanıcılar, Veo 2’nin OpenAI’ın Sora modelinden daha kaliteli çıktılar verdiğini söylüyor.
Ancak kullanıcı kontrolü yani “yönetmen dokunuşu” konusunda eksik olduğu belirtilmiş.

0:00

/0:08

🎬 Teknik Sınırlar ve Fiyatlandırma

Şu anda Veo 2 ile en fazla 8 saniyelik videolar oluşturulabiliyor.
Her saniyenin üretim maliyeti 0.35 dolar, yani 8 saniyelik bir video yaklaşık 2.8 dolara mal oluyor.
Eğer profesyonel olarak animasyon veya içerik üretmiyorsanız, bu fiyat çoğu kullanıcı için yüksek olabilir.

🤖 Gemini Advanced Kullanıcıları da Deneyebilecek

Veo 2 sadece API ile değil, aynı zamanda Gemini Advanced kullanıcılarına da sunulmaya başladı.

Bu sayede sohbet robotu üzerinden Veo 2’yi deneyimlemek mümkün.
Ancak üretim süresi veya kalite açısından ne gibi sınırlamalar olduğu henüz net değil.

🎬 James Cameron: Yapay Zeka VFX Maliyetlerini Yarılarsa Sinema Yaşar

Veo'dan bahsetmişken, Avatar ve Terminatör filmlerinin ünlü yönetmeni James Cameron, yapay zekanın sinemayı kurtarabileceğini düşünüyor.

🎥 Cameron’dan Açık Mesaj

"Eğer benim her zaman sevdiğim ve yapmaktan hoşlandığım türde filmleri — Dune, Dune: Part Two ya da kendi filmlerimden biri, büyük efektli, yoğun CGI içeren filmleri — izlemeye devam etmek istiyorsak, bu işin maliyetini yarıya indirmenin bir yolunu bulmalıyız."

💸 VFX Masrafları, Yapay Zeka ve Gerçekler

Cameron’a göre VFX maliyetleri, blockbuster (gişe devi) filmleri tehlikeye atıyor.
Yapay zeka, bu maliyetleri ciddi şekilde azaltabilecek bir teknoloji olarak görülüyor.
Ancak bu dönüşümün sektörde bazı iş kollarını olumsuz etkilemesi de kaçınılmaz.

🎭 Bir Dönüm Noktası mı?

Cameron gibi büyük yönetmenlerin bu konuyu açıkça gündeme taşıması, Hollywood’da üretim süreçlerinin yakın gelecekte ciddi şekilde değişebileceğine işaret ediyor.
Yapay zeka ile yaratılan sahneler daha ucuza, daha hızlı ve belki de daha az insan gücüyle üretilecek.

🏁 Benchmark’te Geride: Unmodified Llama 4 Modelleri 32. Sırada

Meta'nın yeni Llama 4 Maverick ve Scout modelleri için benchmark testlerinde daha önce optimize edilmiş versiyonları kullanılmıştı. Ancak araştırmacılar şimdi modelleri optimizasyon olmadan test etti ve sonuçlar şaşırtıcı:

📉 Llama 4 Düz Versiyon Benchmark Sonucu

Optimizasyon yapılmamış haliyle Llama 4 modeli, benchmark sıralamasında 32. sırada yer aldı.
Bu skor, geçen yıl çıkan Claude 3.5 Sonnet gibi modellerin bile gerisinde kaldı.

⚠️ Meta Yarışta Geride mi Kaldı?

Meta'nın "benchmark'e özel ayar yapma" iddiaları sonrası gelen bu sıralama, Llama 4’ün gerçekte ne kadar güçlü olduğunu sorgulatıyor.
Şu anki haliyle Meta, OpenAI ve Google gibi rakiplerinin oldukça gerisinde görünüyor.

🔍 Optimize Edilmiş mi Gerçek Performans mı?

Benchmark’ta yüksek sıralar için özelleştirme yapılması normal olsa da, bu durum modelin gerçek dünya kullanımındaki performansını yansıtmayabiliyor.
Llama 4’ün başarısı, optimize edilmemiş haliyle çok daha sınırlı görünmekte.

💻 OpenAI’nin Kodlama Odaklı GPT 4.1’i Resmî Olarak Yayında

OpenAI, GPT 4.1 modelini duyurdu. Bu model özellikle kodlama odaklı geliştirilmiş ve daha uygun fiyatlı olmasıyla öne çıkıyor. Ancak performans testleri pek de iç açıcı değil.

🧠 Kodlama İçin Optimize Edildi

GPT 4.1, OpenAI’ye göre hem kodlama konusunda daha başarılı hem de daha düşük maliyetli.
Şirket ayrıca bu modelle birlikte önümüzdeki aylarda GPT 4.5’i API’dan kaldıracaklarını açıkladı.

📊 Performans Sınıfta Kalıyor

İlk testlere göre GPT 4.1:
- Gemini 2.5 Pro’dan daha kötü,
- DeepSeek R1’den de geri kalıyor.
Yani kodlamaya odaklı bir model arayan kullanıcılar için çok da cazip değil.

💰 GPT 4.5’i Silme Planı mı?

GPT 4.5, yüksek parametreli ama aynı zamanda oldukça pahalı bir modeldi.
OpenAI muhtemelen bu maliyeti düşürmek için GPT 4.1’i öne çıkarıp 4.5’i sistemden çıkarıyor.

🧩 Model İsimlendirmesi Karmaşası

GPT 4.5 önce çıkmasına rağmen 4.1 daha “güncel” bir model gibi görünüyor.
Bu kafa karıştırıcı isimlendirme, kullanıcılar açısından netlikten uzak.
OpenAI’nin model adlandırma stratejisi, birçok kişi tarafından eleştiriliyor.

🔍 Sonuç: Daha Ucuz Ama Daha Zayıf

GPT 4.1, düşük maliyetli bir alternatif sunuyor olabilir ama performans olarak pazardaki diğer modellerin gerisinde.
Kodlama odaklı işler için Gemini 2.5 Pro gibi modeller hâlâ daha mantıklı bir tercih olabilir.

🖼️ Resimle Düşünen Modeller: OpenAI’den o3 ve o4‑mini Yayınlandı

OpenAI, bu hafta sadece GPT 4.1’i değil, aynı zamanda o3 ve o4-mini adlı iki yeni görsel anlayış odaklı modeli de duyurdu. Bu modeller, görsellerle “düşünebilen” yepyeni bir yapay zeka deneyimi sunuyor.

🧠 Görsellerle Gerçek Anlayış

Yeni modeller sayesinde artık sadece metin değil, resimler üzerinden de analiz ve yorum yapılabiliyor.
Önceki “düşünce tokeni” kullanan modellerde bu mümkün değildi.
Görselleri tarayıp sorular sorabiliyor, hatta potansiyel olarak bu resimleri daha gelişmiş şekilde düzenleyebiliyorsunuz.

🌍 GeoGuessr Testinde Parlıyor

Topluluk, bu modelleri GeoGuessr tarzı oyunlarla test etmiş.
Bir fotoğraf üzerinden konum tahmini yaptığınızda, modeller nokta atışı cevaplar veriyor.
Bu durum, teknik başarı kadar mahremiyet riski de taşıyor. Sosyal medyada paylaşılmış bir fotoğraf bile artık konumunuzu ele verebilir.

🥇 Performans Lideri: o4-mini-high

Bağımsız testlerde o4-mini-high, şu anda Gemini 2.5 Pro ile başa baş gidiyor ve bazı ölçümlerde birinci sırada yer alıyor.

Performansına göre fiyatlandırması da makul tutulmuş. OpenAI, bu sefer kullanıcıyı fazla zorlamamış gibi duruyor.

🔒 Yeni Bir Dönem, Yeni Sorumluluklar

Görsel anlama konusunda bu seviye, yapay zekanın geldiği noktayı net biçimde gösteriyor.
Ancak aynı zamanda gizlilik ve güvenlik açısından yeni sorular da doğuruyor.

🌐 Sosyalleşme Hamlesi: OpenAI’den “Twitter Benzeri” Sosyal Ağ İddiası

Sektörde dolaşan güçlü iddialara göre OpenAI, Twitter benzeri bir sosyal platform üzerinde çalışıyor. Bu yeni platformun, ChatGPT’yi merkeze alarak insanları bir araya getirmesi bekleniyor.

💬 Yapay Zeka Destekli Sosyalleşme

Kullanıcıların ChatGPT üzerinden içerik üreteceği, birbirleriyle etkileşime geçeceği bir yapı düşünülüyor.
Henüz resmi detaylar yok, ancak erken tahminler bu platformun klasik sosyal ağlardan çok daha farklı olacağı yönünde.

🖼️ Görsel Odaklı Bir Ortam mı?

ChatGPT’nin görsel üretim yetenekleriyle birlikte düşünüldüğünde, insanlar üretilen resimler üzerinden sohbet edebileceği bir ağ gündeme gelebilir.
AI destekli içerik üretimi ve yorumlama süreci, sosyal medya deneyimini tamamen yeniden tanımlayabilir.

⏳ Ne Zaman, Nasıl?

Projenin ne zaman tanıtılacağı ya da nasıl işleyeceği henüz belli değil.

🔒 Güvenlik

💾 Tartışmalı Geri Dönüş: Microsoft, Windows Recall’ı Yeniden Test Ediyor

Microsoft, büyük tartışmalara yol açan Windows Recall özelliğini yeniden test sürecine soktu. Recall, ekranınızda olan her şeyi her saniye kayıt altına alıyor ve yerel yapay zeka ile etiketleyerek arşivliyor.

🖥️ Nasıl Çalışıyor?

Recall, her saniye ekran görüntüsü alıyor.
Görüntülerdeki yazılar OCR teknolojisiyle okunup metne dönüştürülüyor.
Tüm bu veriler yerel veri tabanına kaydediliyor ve yalnızca cihazda çalışıyor gibi görünse de, ciddi güvenlik endişeleri doğuruyor.

🔐 6 Aylık Görsel Hafıza: Avantaj mı, Risk mi?

Özellik, 6 ay boyunca ekranınızda olan her şeyi kaydedebiliyor.
Bu verilerin bir hacker’ın eline geçmesi durumunda, 6 aylık tüm dijital hayatınız ifşa olabilir.
Microsoft daha fazla güvenlik önlemi aldığını söylüyor, ancak sisteminize erişen biri için Recall arşivine ulaşmak da muhtemel.

🧠 Kullanıcı Dışında Verilen Kararlar

Recall kullanmasanız bile, bir arkadaşınız bu özelliği aktif ettiğinde sizinle olan yazışmalar, gönderdiğiniz fotoğraflar, belgeler onun bilgisayarında saklanmış oluyor.
Bu da izinsiz veri saklama ve gizlilik açısından ayrı bir tartışmayı gündeme getiriyor.

❗ Kişisel Yorum ve Tepkiler

Özellik ne kadar “kullanışlı” görünse de, çoğu kullanıcı için ciddi bir güvenlik riski barındırıyor.
Virüs bulaşma ihtimali olan her bilgisayar için bu seviye veri arşivleme, potansiyel bir felakete dönüşebilir.

Recall hakkında daha önce çektiğimiz detaylı videoyu buraya tıklayarak izleyebilirsiniz.

🔍 23 Yıllık Açık Kapatıldı: Chrome’da Geçmiş Sızdırma Yolu Kesildi

Google, Chrome tarayıcısında 23 yıldır bulunan ve ciddi gizlilik sorunlarına yol açan bir güvenlik açığını nihayet kapattı. Bu açık sayesinde web siteleri, tarayıcı geçmişinize erişebiliyordu.

📌 Açığın Mantığı Nasıldı?

Tarayıcılarda daha önce ziyaret ettiğiniz bağlantılar mor renkle gösterilir.
Örneğin, Instagram.com’a girdikten sonra Google’da “Instagram” diye ararsanız, o bağlantı mor olur.
Kötü niyetli siteler, JavaScript ile bu renk değişimini kontrol ederek hangi sitelere girdiğinizi anlayabiliyordu.

🛡️ Google Nasıl Çözdü?

Yeni güncellemeyle birlikte Chrome, ziyaret geçmişini kaynağa göre bölümlere ayırdı.
Artık bir bağlantının ziyaret edilip edilmediği bilgisi yalnızca aynı site içerisinde çalışıyor.
Örneğin Google’da tıkladığınız bir bağlantı mor olur ama başka bir sitede o bağlantının mor olup olmadığını kontrol etmek artık mümkün değil.

🤯 23 Yıldır Aktifmiş!

Bu açığın 2002’den beri var olduğu biliniyor.
Kullanıcılar için fark edilmesi zor ama gizlilik açısından kritik bir sorundu.
Bu hafta kapatılmasıyla birlikte, Chrome kullanıcıları için daha güvenli bir tarama deneyimi sunulmuş oldu.

🛡️ SSL Süreleri Kısalıyor: 2029’dan İtibaren Maksimum 47 Gün

Google, Microsoft, Mozilla ve Entrust gibi dev şirketlerin onayıyla birlikte, 2029 yılından itibaren SSL sertifikalarının süresi maksimum 47 gün olacak. Bu yeni kural resmi olarak duyuruldu.

🔐 SSL Sertifikası Nedir?

SSL, web sitelerinin HTTP yerine HTTPS ile çalışmasını sağlayan güvenlik protokolüdür.
Ziyaretçi ile sunucu arasındaki verileri şifreleyerek gizliliği sağlar.

🧨 Neden Süre Kısalıyor?

Amaç, sertifika çalındığında saldırganın hareket süresini kısıtlamak.
Daha kısa süreli sertifikalar, kötü amaçlı kullanımın etkisini azaltıyor.

⚙️ Güvenlik İçin Doğru, Operasyon İçin Zor

47 günlük geçerlilik süresi, IT ekiplerine sürekli yenileme yükü getirecek.
Otomasyon sistemleri düzgün çalışmadığı takdirde siteler sertifika hatası verebilir, bu da kullanıcı kaybına yol açabilir.

💻 Sonuç: Güvenlik Arttı, Yönetim Zorlaştı

Güvenlik açısından olumlu bir adım olsa da, sistem yöneticileri için işler biraz daha karmaşık hale gelecek.
Şimdiden otomasyon sistemlerinin bu yeni düzene hazır hale getirilmesi gerekiyor.

🔄 Android’e Otomatik Yeniden Başlatma: 3 Gün Kapalı Kalan Telefonlar Resetlenecek

Google, Android cihazlara yeni bir güvenlik özelliği getiriyor. Artık bir Android telefon 3 gün boyunca açılmazsa, otomatik olarak yeniden başlatılacak.

🔐 Amaç: Verileri Şifreli Tutmak

Bu özellik sayesinde telefon açıldığında, ilk açılış konumuna dönecek.
Tüm kullanıcı dosyaları şifreli kalacak, yani sistem açılmadan verilere erişim mümkün olmayacak.

📱 Kaybolma ve İnceleme Senaryoları İçin Birebir

iPhone’lara benzer bir özellik geçtiğimiz aylarda gelmişti.
Android’e de gelmesi, özellikle telefonunu kaybeden veya güvenlik incelemesine alınan kullanıcılar için büyük avantaj.

🛡️ Adli Analizlere Karşı Ekstra Koruma

Bu tür otomatik yeniden başlatmalar, adli veri toplama araçlarının şifrelenmemiş veriye erişmesini daha da zorlaştırıyor.
Kullanıcının rızası olmadan verilere ulaşmak neredeyse imkânsız hale geliyor.

🚫 Google AI, 2024’te 39 Milyon Sahte Reklamvereni Engelledi

Google, 2024 yılı boyunca yapay zeka destekli sistemleriyle tam 39 milyon sahte reklamvereni engellediğini açıkladı. Bu başarı, şirketin kötüye kullanım tespiti için kullandığı 50 farklı yapay zeka modeline dayanıyor.

🤖 50 Modelle Tespit Sistemi

Google, sahte ve zararlı reklamları tespit etmek için farklı alanlara uzmanlaşmış 50 yapay zeka modeli kullanıyor.
Bu modeller, sahte hesaplardan gelen reklam içeriklerini otomatik olarak tespit edip engelliyor.

✅ Eksiklere Rağmen Büyük Başarı

Yine de bazı sahte reklamların kaçtığı da biliniyor. Geçmişte yıl boyunca bazıları gündeme gelmişti.
Mükemmel olmasa da, 39 milyon sahte reklamın otomatik sistemlerle engellenebilmesi etkileyici bir gelişme.
Yapay zekanın reklam güvenliği alanındaki bu kullanımı, kullanıcı deneyimini korumada önemli bir rol oynuyor.

🐧 Özgür ve Açık Kaynak Yazılım

🔂 Fedora, Ekim’e Kadar %99 Tekrarlanabilir Paket Hedefliyor

Fedora, yazılım güvenliği adına büyük bir adım atıyor. Linux dağıtımı, Ekim ayına kadar paketlerinin %99’unun tekrarlanabilir olmasını hedefliyor.

🔁 Tekrarlanabilirlik Ne Demek?

Bir yazılım paketini bir sunucuda derlediğinizde ve aynı paketi kendi bilgisayarınızda derlediğinizde aynı dosyayı üretmeniz gerekiyor.
Ancak çoğu zaman tarih, saat, sistem farklılıkları nedeniyle hash değerleri değişir.
Bu da paketin gerçekten güvenilir mi, yoksa birileri tarafından değiştirilmiş mi olduğunu anlamayı zorlaştırır.

🛡️ Fedora Güvenliği Ciddiye Alıyor

Fedora şu anda bu hedefte %90 seviyesine ulaşmış durumda.
Hedef, sistemdeki tüm paketlerin birebir aynı şekilde yeniden üretilebilir olmasını sağlamak.

👏 Örnek Bir Adım

Bu sistem sayesinde kullanıcılar, indirilen paketin gerçekten orijinal olup olmadığını teyit edebilecek.
Fedora’yı bu adımı için tebrik ediyoruz, umarız tüm dağıtımlar benzer şekilde ilerler.

👋 ArcoLinux University’nin “Veda” Zamanı Geldi

Popüler Arch tabanlı Linux dağıtımı ArcoLinux, resmi olarak yolun sonuna geldiğini açıkladı. Projenin arkasındaki isim Eric Dubois, artık emekliliğe adım atıyor.

🎓 ArcoLinux University Ne Sunuyordu?

ArcoLinux sadece bir dağıtım değil, aynı zamanda eğitim odaklı bir ekosistemdi.
YouTube kanalında 5000'den fazla videoyla, kullanıcılarına Linux'u en temel seviyeden ileri düzeye kadar öğretmeyi hedefliyordu.
Kurulumdan özelleştirmeye, masaüstü ortamlarından terminal kullanımına kadar her şey anlatılıyordu.

🧓 Bir Dönemin Sonu

Projenin yapımcısı Eric Dubois, artık yaşlandığını ve bu tempoya ayak uyduramadığını belirterek projeden ayrıldığını duyurdu.
Yıllar süren emeği ve katkıları için Linux topluluğu tarafından takdirle karşılandı.

🙏 Teşekkürler Eric Dubois

ArcoLinux’un bıraktığı miras, birçok Linux kullanıcısının yolunu aydınlattı.
Eğitim odaklı bu tarz projelerin önemi büyük. Eric Dubois’a tüm katkıları için gönülden teşekkür ederiz.

🔐 Apple’dan Mahremiyete Odaklı: Yapay Veriyle AI Eğitimi

Apple, yapay zekayı geliştirirken kullanıcı verilerini buluta göndermeden analiz edebileceği yeni bir sistemi devreye sokuyor. Amaç, mahremiyeti koruyarak cihaz içi yapay zeka eğitimine katkı sağlamak.

🧠 Gerçek Verilerle Değil, Yapay Benzerleriyle

Apple, cihaz üzerinde kullanıcı verilerini analiz ediyor.
Bu analiz sonrası, sizin verinize benzer yapay veriler belirleniyor.
Eğitim sürecinde sadece bu benzer yapay veriler kullanılıyor, gerçek verileriniz sisteme dahil edilmiyor.

⚙️ Otomatik Olarak Açık Geliyor

Özellik, Apple cihazlarında varsayılan olarak aktif.
Eğer verilerinizin bu şekilde “karşılaştırılmasını” istemiyorsanız, ayarlar üzerinden çıkış yapmanız gerekiyor.

🔍 Mahremiyet İddiası ve Gerçekler

Apple, kullanıcı mahremiyetini koruduğunu vurguluyor.
Ancak bu sistemde bile verilerinizin analiz edildiğini unutmamakta fayda var.
Yine de, verilerin doğrudan buluta gönderilmemesi önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.

🎮 Oyun

⚖️ “Oyun Size Ait Değil”: Ubisoft, Lisans Kavramını Mahkemede Savundu

Ubisoft, The Crew oyununu tamamen kapatıp oyuncuların kütüphanesinden kaldırınca, birçok kullanıcı şirketi dava etmişti. Oyunu satın alan kullanıcılar, erişimlerinin kalıcı olması gerektiğini savundu. Peki Ubisoft mahkemede ne dedi?

🧾 Satın Alma Değil, Geçici Lisans

Ubisoft’a göre oyuncular, oyunu “satın almadı”, sadece geçici bir lisans aldı.
Bu lisans, Ubisoft’un hizmeti sağladığı sürece geçerliydi.
Yani sunucular kapandığında, oyun üzerindeki hak da sona ermiş oluyor.

🎮 Dijital Ürünler Gerçekten Sizin mi?

Bu olay, dijital ürün sahipliği konusunda yeniden büyük bir tartışmayı gündeme getirdi.
Günümüzde dijital olarak satın aldığınız çoğu içerik (oyun, müzik, film) lisans anlaşmalarıyla sınırlı.
Yani teknik olarak “sahip olduğunuz” içeriklere erişiminiz bir gün ortadan kalkabilir.

📼 DRM ve Tüketici Hakları

Dijital Hak Yönetimi (DRM), kullanıcıları bu tarz belirsizliklere karşı korumak yerine, çoğu zaman şirketlerin lehine işliyor.
Bu örnek, oyun dünyasında dijital sahipliğin ne kadar kırılgan olduğunu bir kez daha gösterdi.

DRM konusunu daha önce detaylı şekilde ele aldığımız videoyu izlemek için buraya tıklayabilrisiniz.

🌈 Renk Körü Modu İçin Açık Kaynak: Ubisoft’un Chroma’sı

Ubisoft bu hafta nadir görülen pozitif bir adım attı ve oyunlarda renk körlüğü modlarını geliştirmeyi kolaylaştıran aracı Chroma’yı açık kaynak olarak paylaştı.

🧩 Her Oyun Motoruyla Uyumlu

Chroma, farklı türdeki renk körlüğü tiplerini simüle edebiliyor.
Herhangi bir oyun motoruna entegre edilebiliyor — Unity, Unreal ya da özel motorlar fark etmiyor.
Geliştiriciler, oyunlarındaki görsel tasarımları bu simülasyonla test edip renk körü oyuncular için optimize edebiliyor.

🧑‍💻 Geliştiricilere Açık Davet

Araç tamamen açık kaynak, isteyen herkes indirip kullanabiliyor.
Özellikle erişilebilirliğe önem veren bağımsız oyun geliştiricileri için büyük bir kolaylık sağlayabilir.

🙌 Erişilebilirlik İçin Güzel Bir Adım

Oyunlarda renk körü modunun bulunması, oyuncu kitlesini genişletmenin yanı sıra daha kapsayıcı bir deneyim sunuyor.
Ubisoft’un bu aracı paylaşması, umarız sektörde başka stüdyolara da örnek olur.

📰 Bahsetmeye Değer Haberler

🏷️ BluSky Türkiye, Gönderi Kaldırma Taleplerini Kabul Etmeye Başladı

Kendisini merkeziyetsiz sosyal medya platformu olarak tanıtan BluSky, Türkiye’den gelen gönderi kaldırma taleplerini kabul etmeye başladı. Bu durum, platformun ne kadar “merkeziyetsiz” olduğu konusunda ciddi soru işaretleri yarattı.

🌐 Merkeziyetsizlik Nerede Kaldı?

BluSky, açık protokol vadetmesine rağmen hala tek bir merkezi sunucu ve ön yüz üzerinden çalışıyor.
Bu yapı, Twitter gibi merkezi platformlardan farksız hale gelmesine neden oluyor.
Merkeziyetsiz olduğunu iddia eden bir yapının tek noktadan içerik kaldırma kararı verebilmesi, çelişkili bir durum oluşturuyor.

🧭 Mastodon ve Lemmy Gibi Gerçek Alternatifler

ActivityPub protokolü üzerine kurulu platformlar (Mastodon, Lemmy vb.) gerçek anlamda merkeziyetsiz.
Herkes kendi sunucusunu barındırabiliyor ve içerik kontrolü merkezi bir otoriteye bağlı olmuyor.

🚨 BluSky’ın Geleceği Tartışmalı

Geleneksel sosyal medya platformlarına alternatif olarak ortaya çıkan BluSky’ın, bu hamleyle birlikte o iddiasını büyük ölçüde yitirdiği söylenebilir.
Kullanıcılara özgürlük vaat edip sonra içerik kaldırma taleplerine boyun eğmek, güven sarsıcı bir adım olarak değerlendiriliyor.

Twitter’a alternatif arayanları Mastodon ve Lemmy gibi gerçek merkeziyetsiz sistemlere yönlendirmek daha mantıklı olabilir.

⚡ Microsoft Edge’e %9 Performans Artışı Güncellemesi Geldi

Microsoft Edge kullanıcıları için güzel bir haber var: Tarayıcıya gelen yeni güncellemeyle birlikte performansta yaklaşık %9’luk bir artış sağlandı.

🚀 Hem Arayüzde Hem Altyapıda Hız Kazanımı

Microsoft, Edge’in hem kullanıcı arayüzünde hem de tarayıcının arka plan motorunda çeşitli optimizasyonlar yaptı.
Bu değişikliklerle birlikte sayfa geçişleri, sekmeler arası geçişler ve genel kullanım deneyimi artık daha akıcı.

0:00

/0:10

🏛️ FTC’nin Meta Hakkındaki Tekel Dava Süreci Başladı

ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC), Meta’ya karşı açtığı tekel davasında ilk duruşmalara başladı. Önümüzdeki haftalarda Meta’nın sosyal medya alanında tekel olup olmadığı yargı önünde tartışılacak.

⚖️ WhatsApp ve Instagram Ayrılabilir

FTC, Meta’nın tekel olduğu yönünde karar çıkarsa şirketin Instagram ve WhatsApp’ı satması istenebilir.
Böyle bir hamle, sosyal medya dünyasında ciddi bir güç dağılımı yaratabilir.

📩 Zuckerberg’ün E-postası Gündemde

Bu mesaj, Meta’nın agresif satın alma stratejisinin bilinçli bir rekabet engelleme politikası olduğunu gösterebilir.

Davada en dikkat çekici belgelerden biri Mark Zuckerberg'e ait sızdırılan bir e-posta:

"Evet, Instagram’ın tehdit olup Google+’ın olmadığını söylediğin iç yazıyı hatırlıyorum. Temelde haklıydın. Startuplar hakkında güzel olan şey ise genellikle onları satın alabilmen. Bence bu herkes için iyi bir sonuç oldu."

📆 Duruşmalar Temmuza Kadar Sürecek

Dava süreci Nisan’dan Temmuz’a kadar devam edecek.
Yalnızca Meta değil, diğer büyük teknoloji şirketlerinin de iç yazışmaları ve stratejileri bu süreçte kamuoyuna sızabilir.

📢 Google, Bir Kez Daha “Tekel” İlan Edildi

Meta’nın davasıyla birlikte gözler teknoloji devlerine çevrilmişken, Google da bir kez daha ABD mahkemeleri tarafından tekel ilan edildi. Bu, şirketin kaybettiği ikinci büyük dava oldu.

İlk dava, Google’ın arama motoru ve Chrome üzerindeki hakimiyetiyle ilgiliydi.
Bu kez ise konu, Google’ın reklamcılık kolu olan Adsense.
Mahkeme, Google’ın reklam teknolojileri pazarında rekabeti engellediğine hükmetti.

📄 Google Temyize Gidecek

Google, kararı kabul etmeyip temyize başvuracağını açıkladı.
Ancak üst üste gelen bu kararlar, şirketin rekabetçi davranışları hakkında ciddi soru işaretleri yaratıyor.

🧨 Bölünme Riski Masada mı?

Google’ın parçalanması ya da bazı hizmetlerinden ayrılması şu anlık sadece bir ihtimal.
Ancak bu ihtimal giderek daha çok konuşulmaya başlandı.
Yine de teknoloji dünyasında davayı kaybetmenin her zaman sonuca dönüşmediğini de biliyoruz.

Google için işler zorlaşıyor ama sonucun gerçekten değişime yol açıp açmayacağını hep birlikte göreceğiz.

🛑 Meta, İsrail’in Kaldırma Taleplerinin %94’ünü Kabul Etti

Sızdırılan belgelere göre Meta, yani Facebook ve Instagram, İsrail hükümetinden gelen içerik kaldırma taleplerinin %94’ünü onaylamış. Bu oran, platformun içerik kontrolünde ne kadar siyasi baskıya açık olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.

🌍 Sınırları Aşan Müdahale

Kaldırılan içerikler sadece İsrail ve Filistin sınırlarıyla sınırlı değil.
Avrupa ve Türkiye gibi bölgelerde yapılan paylaşımlar da, İsrail’in talebiyle platformdan kaldırılmış.

📉 Özgürlük Sorgulanıyor

%94 oranı, neredeyse “her istek kabul edildi” anlamına geliyor.
Bu da Meta’nın moderasyon kararlarında kimin söz sahibi olduğuna dair ciddi şüpheler doğuruyor.
Özellikle başka ülkelerin içeriklerine bile müdahale edilmesi, platformların ne kadar özgür ve tarafsız olduğunu sorgulatıyor.

Gerçekten özgür bir sosyal medya için daha şeffaf, denetlenebilir ve merkeziyetsiz alternatiflere ihtiyaç her geçen gün daha da netleşiyor.

📱 Samsung, Android 15 Güncellemesini Aniden Durdurdu

Samsung, Android 15 güncellemelerini geçtiğimiz hafta dağıtmaya başlamıştı ancak kullanıcı raporlarının ardından süreci aniden durdurdu. Güncellemeyi alan bazı cihazlar ciddi sorunlarla karşılaştı.

🛠️ Kullanıcılar Ne Yaşadı?

Güncellemeyi yükleyen bazı kullanıcılar kilit ekranını açamaz hale geldi.
Bu durum, cihazın temel işlevlerini bile kullanılamaz hale getirecek kadar ciddi hatalara yol açtı.

⏳ Güncellemeyi Hemen Yapmalı mıyız?

Yeni sistem güncellemeleri cazip gelse de, bu olay bir kez daha ilk gün yüklemenin risklerini gösterdi.
Çoğu kullanıcı artık bilinçli olarak 1-2 hafta, hatta birkaç ay bekleyip stabil sürüm gelince güncellemeyi tercih ediyor.

🔁 Geri Dönüş Zor, Zaman Kaybı Büyük

Güncellemeyi yaptıktan sonra hatalar yaşarsanız, geri dönmek çoğu zaman karmaşık ve zaman alıcı bir süreç.
Bu nedenle özellikle büyük sistem güncellemelerinde erken benimseyici olmak yerine sabırlı olmak, çoğu zaman daha güvenli bir tercih oluyor.

Samsung’un bu ani kararı, “güncelleme bekletme” stratejisinin ne kadar mantıklı olduğunu bir kez daha hatırlattı.

🧠 Akıllı Telefon Kullanan Yaşlılarda Daha Düşük Bilişsel Gerileme

Yeni yayımlanan bir araştırmaya göre, akıllı telefon kullanan yaşlı bireylerde bilişsel gerileme oranı daha düşük olabiliyor. Bu bulgu, dijital cihazların sadece zararlı değil, bazı alanlarda faydalı da olabileceğini gösteriyor.

📲 Dijital Kullanım Beyni Uyarıyor Olabilir

Akıllı telefonlar; iletişim, oyun, sosyal medya ve haber takibi gibi zihinsel etkileşim gerektiren aktiviteleri barındırıyor.
Bu aktiviteler, yaşlı bireylerde mental uyarımı artırarak beyin fonksiyonlarını aktif tutabilir.

❗ Nedensellik Konusu Tartışmalı

Araştırmacılar, bu sonucun bir neden-sonuç ilişkisi olmayabileceğini de vurguluyor.
Yani zaten bilişsel yetileri daha yüksek olan bireyler telefon kullanıyor olabilir.
Bu nedenle daha geniş kapsamlı, kontrollü çalışmalar yapılması gerektiği belirtilmiş.

👵 Teknoloji Kullanmak Sandığınız Kadar Kolay Değil

Genç kullanıcılar için sezgisel gelen cihazlar, teknolojiye uzak yaşlı bireyler için hâlâ oldukça karmaşık.
Bu da cihaz kullanmayı öğrenmenin başlı başına bir bilişsel egzersiz olduğunu gösteriyor olabilir.

Görünüşe göre yaşlı bireylerde teknoloji kullanımı sadece pratik değil, zihinsel sağlık açısından da olumlu bir rol oynayabilir.

Birçok şirket sürekli yeni yazılımlar satın alarak hataya düşüyor. Eğer siz de bu kısır döngüye girmek istemiyorsanız, sponsorumuz Bitrix24'ün sunduğu tek portal çözümüne göz atmanızda fayda var.

📋 Görev Yönetiminden E-Ticarete

Bitrix24; görev takibi, ekip içi iletişim, insan kaynakları yönetimi ve site-mağaza oluşturma gibi birçok özelliği tek çatı altında sunuyor.

Özellikle CRM sistemi ile öne çıkıyor. Müşteri ilişkilerinizi daha etkili yönetebilir, satış sürecinizi tamamen kontrol altına alabilirsiniz.

⚙️ Otomasyon ve Yapay Zeka Destekli CRM

Bitrix24’ün CRM’i ile müşteri adaylarını yönetebilir, satış fırsatlarını takip edebilir, ödemeleri ve imzaları dijital ortamda alabilirsiniz.

SMS, e-posta gibi iletişimleri otomatikleştirebilir, iş akışlarını hızlandırabilirsiniz.
En etkileyici kısmıysa: CoPilot yapay zeka asistanı, telefon görüşmelerini analiz ederek CRM alanlarını otomatik olarak dolduruyor.

🌍 15 Milyon Şirketin Tercihi

Şu an 15 milyondan fazla şirket Bitrix24 kullanıyor.
Ekibinizde farklı diller konuşuluyorsa sorun yok; Bitrix24 18 farklı dili destekliyor.

💰 Kullanıcı Başına Ücret Yok

Diğer CRM sistemlerinde olduğu gibi kişi başı ödeme yerine, Bitrix24’te plan bazlı ödeme yapıyorsunuz.
Aylık ya da yıllık ödeme yaparak tüm kullanıcıları kapsayan bir sisteme sahip oluyorsunuz.

🆓 Ücretsiz Başlayın

Bitrix24'ün ömür boyu ücretsiz bir sürümü var.
5 GB depolama alanı ve sınırsız kullanıcı desteğiyle hemen başlayabilirsiniz.

Bağlantıya tıklayarak Bitrix24'ü ücretsiz deneyebilir, ekibinize yepyeni bir düzen kazandırabilirsiniz. Bültene sponsor oldukları için Bitrix24’e teşekkür ediyoruz.

🎥 Ne Üretiyorum?

Bu haftanın ilk videosunda sunucumda neler yüklü olduğunu gösteriyorum.

İkinci videomuzdaysa Intel'in düşüş hikayesini izliyoruz.

Bu haftaki bültenin de sonuna geldik, haftaya görüşmek üzere!