3 Eyl 2023 10 dk okuma süresi bülten

💫 Starfield Linux'ta Çalışıyor (NVIDIA!?) - Hafta 35/2023

Herkese selamlar dostlar, Eylül ayının ilk bültenine hoş geldiniz bugün 3 Eylül 2023.

Teknoloji Raporunda bu hafta Linux 32. yaşına giriyor, Starfield Linux'ta çalışıyor, FSR 3 duyruluyor ve ilginç bir şekilde Apple ev tamirini destekliyor.

Hepsi ve daha fazlası aşağıda sizlerle!

🐧 Özgür Yazılım

25 Ağustos itibarıyla Linux 32.yaşına girdi. Bütün Linux camiasının doğum gününü kutlarız. :)

GNOME'un dosya yöneticisi olan Nautilus'a 45. sürümde güzel bir görünüm güncellemesi geliyor. Sol taraftaki kenar çubuğu artık daha modern gözükecek.

FreeBSD'nin yeni güncellemelerinden sonra çekirdek 25 milisaniyede yükleniyor. Linux'ta bu sayı 75-80 milisaniyeymiş. Tabii bu sistemler sanal makinede ve belli şartlarda test ediliyor ama bütün bu testler sonucunda galiba FreeBSD şu an en hızlı yüklenen çekirdek.

🤖 Yapay Zeka

YZ sayesinde sesli konuşamayan kişiler avatarla konuşabilecek. Bağlantıdaki videoya giderek nasıl olduğunu görebilirsiniz. Böyle gelişmeleri görmek beni sevindiriyor.

OpenAI şirketler için yeni bir model çıkarıyor, ChatGPT Enterprise. 32K'lık bir token penceresi olacak ve GPT4 sınırı olmayacak. Tabii bunun için para ödemeniz gerekli ve hala verileriniz OpenAI sunucularında tutuluyor olacak. Gerçi OpenAI verilerin güvende tutulduğuna dair bir sertifika almış ama günün sonunda yine de onların sunucusunda ve onların erişebileceği bir yerde tutulacak.

Bir sonraki Qualcomm çipleri türetici yapay zekalar düşünülerek üretilecek. Yani telefonlarda da YZ'nın kullanılması hedeflenilecek. Tabii ortada net bir sonuç yok ilerleyen zamanlarda göreceğiz.

🔒 Güvenlik

Microsoft'un imzalama anahtarları defalarca Çinli hackerlar tarafından ele geçirildi. Buna benzer bir haberi geçtiğimiz haftalarda da yapmıştık hatırlayacak olursanız. Microsoft'un imzalama anahtarlarıyla bir sürücü imzaladığınızda ve bu sürücüyü bilgisayara kurduğunuzda çekirdek seviyesindeki işlemlere erişebiliyorsunuz ve sistemde aklınıza gelebilecek her şeyi yapabiliyorsunuz. Bu habere göre de Microsoft'un imzalama anahtarları defalarca kez çalınmış. Eğer ki herkes istediği gibi anahtarı kullanabilecekse bu sistemin ne anlamı var? Microsoft kadar büyük bir şirkette bu olayın sürekli olmasına şaşırdım açıkçası.

Linux'ta özel mülkiyet modüller bazı çekirdek fonksiyonlarına erişemiyor. Bu özellikle yapılmış bir şey ama NVIDIA bunu bir şekilde aşmanın yolunu bulmuş. Linux 6.6'daysa NVIDIA'nın bunu aşması engelleniyor. Tabii bu NVIDIA'nın özel mülkiyet yazılımını kullananlar için ne demek bilmiyorum ilerleyen günlerde göreceğiz ama NVIDIA'nın kurallara saygı duyması lazım.

Çakma Signal ve Telegram uygulamaları BadBazaar denilen bir zararlı yazılım kullanıyor. Sizin SMS'lerinizi konuşmalarınızı çalıyor aynı zamanda telefon konuşmalarınızı kaydedip kameranızdan görüntü alabiliyor. Bu tarz üçüncü parti istemciler indirirken ne olur dikkatli olun dostlar.

🎮 Oyun

Bu hafta AMD, FSR 3 teknolojisini duyurdu. Bu teknolojide frame generation dediğimiz bir özellik de var. Biliyorsunuz DLSS 3'te de var aynı olay ama sadece RTX 4000 serisinedeki kartlar bundan fayadalanabiliyor. FSR 3'teyse bütün kartlar bundan faydalanabilecek. Gerçi AMD'nin tavsiyesi RX 5000, 6000, 7000 serisi kartları ve RTX 20, 30 ve 40 kartlarında kullanılması. Diğer kartlarda kullanılamayacak diye bir şey yok ama bu kartlarda daha iyi çalışacak.

AMD, RX 7800 XT ve 7700 XT ekran kartlarını da duyurdu. Bu kartlarla 1440p çözünürlükte oyun oynayan oyuncular hedefleniyor. Fiyatları ise 449 ve 499 dolar olacak.

Geçtiğimiz haftalarda Roblox Linux desteğini kesmişti hatırlayacak olursanız ve destek şu an geri geldi. Roblox oynayan var mıdır okuyucularımız arasında bilemiyorum ama Linux'ta Roblox oynamaya geri dönebilirsiniz.

Steam'de strateji oyunları indirime girdi. 4 Eylüle kadar geçerli olacak.

Starfield çıkışını yaptı ve Linux'ta çalışıyor. AMD ekran kartlarında sorunsuz tek tıkla çalışırken NVIDIA ekran kartlarında NVIDIA sürücünüzü eski sürüme düşürmeniz gerekli. Onda da performans kaybı oluyormuş. NVIDIA kullanıcıları Starfield'ı oynamak için bir süre bekleyecek.

📰 Bahsetmeye Değer Haberler

Reddit, insanların moderatör olmasını teşvik etmek için moderatörlere ek ödüller verecekmiş. Bugüne kadar moderatörler bu ek ödüller olmadan işini yapıyordu. Açıkçası sırf ödülden dolayı birilerinin moderatör olması iyi olmaz bence. Sevdiği için veya topluluk için yapmak farklı ödül alacağım diye yapmak farklı.

AB'nin getirdiği yeni yasa ile birlikte sosyal medya platformları kullanıcılara daha fazla kontrol sağlamak zorunda olacak. Örneğin algoritmayı kapatabileceksiniz, gönderileri raporlayabileceksiniz veya gönderiniz kaldırıldıysa nedenini size bildirmek zorunda kalacaklar. Bu tarz standartların getirilmesi güzel.

Bu haftanın en ilginç haberlerinden birisi Apple artık insanların kendi başlarına tamir yapmasını destekliyor! Yıllardır bunun karşısında duran Apple, bilerek ürün parçalarını satmayan Apple nasıl oldu da bunu destekledi? Amerika'nın bazı eyaletlerinde bu yasa geçmeye başlayınca artık çok fazla karşısında duramayacaklarını düşünmüş olabilirler ama yine de benim için şaşırtıcı bir haber.

Apple iPhone 15 serisinde pro modelleri hariç diğer telefonlarda USB-C dosya aktarma hızını limitleyecekmiş. Düşünsenize binlerce lira verip telefon alıyorsunuz ve normalde teknik olarak yapabileceğiniz bir şeyi Apple kısıtlıyor ve daha hızlı istiyorsan pro versiyonunu al diyor, şaka gibi. Sonra bana neden Apple sevmiyorsun demeyin. :)

Geçtiğimiz hafta Microsoft'a yeni gelen bir güncelleme yüzünden bazı MSI kullanıcılarının mavi ekran aldığını konuşmuştuk. Microsoft bu hafta suçun üreticilerde olduğunu söyledi. Sorun güncellemede değilmiş ama öyle olsa bile geçen haftaki söylediğim şeylerin hala arkasındayım.

Google kullanmayı pek sevmediğimi biliyorsunuz ama Google Uçuşlar uygulaması size bir uçuşun genelde hangi tarihlerde daha ucuz olduğunu söylemeye başlamış. Uçmayı planlıyorsanız veya sık sık uçuyorsanız kullanışlı olabilir.

Netflix'in şifre paylaşmayı engellemesi Avustralya'da ters tepmiş. O bölgede Netflix üye kazanamında eksiye geçmiş. Tabii başka bölgelerde de yüksek kazanç sağladığı haberleri ortaya çıkıyor. Günün sonunda farklı yerde çok daha fazla müşteri kazandıysa bir iki yerde kaybettiği müşterileri göz ardı edebilir.

Windows 11, Avrupa kullanıcılarının varsayılan tarayıcısına saygı duyacak ve bir bağlantıya tıkladıysanız hangi tarayıcınız varsayılansa onda açacak ama sadece Avrupa için. Neden? Çünkü AB zorluyor bunu yapmasını. Bizim liderimizin de Microsoft'a kayacağı günü bekliyorum. Eyy Microsoft! 😆

Windows 11, varsayılan arama motorunuzu değiştirmeniz için size zararlı yazılımları andıran bir anlık pencere açıyor. Oyunlarda bile karşınıza çıkıyormuş. Seçimlerinize hiç saygı duymayan bir işletim sistemi.

Google tarayıcısını kullanıp bağlantı kaydediyorsanız, o bağlantılarınız siliniyor dostlar. Bazı bağlantılarda Google kuralları ihlal ediliyorsa siliniyor ama halbu ki bu bağlantıları siz kendiniz için kaydetmiştiniz. Zaten sizin hesabınıza bağlı bağlantılar başkalarıyla paylaşamıyorsunuz... Yine de Google siliyor. Bağlantılarınızı başka yere taşıyın derim.

🎥 Ne Üretiyorum?

Bu hafta Linux'ta nasıl oyun oynayabileceğinize dair çok detaylı bir rehber yaptım.

💽 Haftanın Yazılımı

Bu haftanın yazılımı ChatGPTBox

Tarayıcınızla ChatGPT'yi entegre etmesini sağlıyor. Bazı makaleleri özetlemek için kullanıyorum ve ChatGPT ile hızlı bir şekilde iletişime geçmemi sağlıyor. Sadece GPT değil bu arada Bing ve Claude gibi YZ'ları da kullanabiliyorsunuz.

Bu haftaki bültenin de sonuna geldik dostlar, haftaya görüşürüz!