1 Eki 2023 20 dk okuma süresi bülten

🧔🏼 Richard Stallman Kanser Olduğunu Açıkladı - Hafta 39/2023

Herkese selamlar dostlar yeni bir bültene hoş geldiniz! Bugün 1 Ekim 2023.

Bültende bu hafta Richard Stallman kanser olduğunu açıklıyor, artık ChatGPT ile internet sonuçlarını çekebiliyorsunuz, telefon ve bilgisayar için vergi desteği açıklanıyor ve Counter Strike 2 çıkışını yapıyor.

Hepsi ve daha fazlası aşağıda sizlerle!

🐧 Özgür Yazılım

Richard Stallman, GNU'nun 40.yaşını kutladıkları konferansta kanser olduğunu açıklıyor. Kendisine çok geçmiş olsun diyoruz. Umarım kanseri atlatabilir.

Firefox 118 yayınlandı. Bu sürümün en büyük özelliği tarayıcı içerisine gömülü bir çeviri sistemi olması ve bunu kullanmak için internete ihtiyacınız yok. Tamamen lokal olarak çalışıyor. Yalnız bir sorun var henüz bu diller arasında Türkçe yok. Zamanla Türkçe dahil olmak üzere birçok dili ekleyeceklerini ümit ediyorum.

🤖 Yapay Zeka

OpenAI'ın yayınlayacağı yeni bir uygulamayla birlikte artık ChatGPT ile konuşabileceksiniz ve resim atabileceksiniz. Video örneklerinde çok güzel şeyler var. Mesela bisikletinizin bir kısmını çekip tamir için yardım isteyebiliyorsunuz. Benim de hoşuma gitti. İleride kullanırsam deneyimlerimi paylaşmak isterim.

Amazon, OpenAI'ın rakibi Anthropic'e 4 milyar dolar yatırım yaptı. Büyük para... Anthropic'in geliştirdiği YZ hakkında hep güzel söylemler duydum ama henüz deneme şansım olmadı.

Görme engellilere gönüllülük yoluyla yardımcı olan uygulama Be My Eyes'a GPT geliyor. Böylece görme engelliler YZ'nın gücünden faydalanarak sordukları soruların yanıtlarına daha hızlı erişebilecekler.

Spotify, YZ ile üretilen içerikleri yasaklamayacağını duyurdu. Tek bir şart gözetiyorlar sanatçıların rızasının da olması gerekiyor. Bana erken bir kararmış gibi geldi. Daha devletler karışacak bu işe müzik üretenler karışacak falan filan. Herkesin konu hakkında ayrı bir görüşü var.

CIA kendi YZ'sını inşa ediyor. YZ'nın hep iyi yanlarından konuşuyoruz ama kötü yanlarından birisi de bizi daha fazla gözlemeleri olacak. YZ'ya binlerce sonucu verebilirsiniz ve size güzel bir özet verebilir.

ChatGPT artık internette dolaşabilecek. Bundan önce 2021'e kadar bir veri sınırı vardı hatırlayacak olursanız. Artık internetteki verileri de çekebileceksiniz. Şu anlık premium üyelerine açmışlar ama yavaş yavaş herkese açacaklarmış.

Websitenizin, Google YZ'sı tarafından kullanılmasını istemiyorsanız robots.txt dosyanıza Google-Extended'ı ekleyebiliyorsunuz. Böylece sitenizdeki veriler Google'ın YZ'sını eğitmek için kullanılmayacak.

🔒 Güvenlik

Apple'da aktif olarak patlatılan yeni bir sıfır gün açığı keşfedildi. Sadece bağlantıya tıklamanız cihazınıza casus yazılım yüklenmesine neden oluyor. Bu açığı özellikle Mısır'daki bir milletvekilinin üzerinde kullanmışlar. Yamalar yayınlandı hatta bu hafta konu hakkında video da çekmiştim açığın nasıl çalıştığına dair.

LibreOffice'e gelen yeni güncellemeyle birlikte geçtiğimiz haftalarda bahsettiğimiz WebP açığı kapatılıyor. Bu açığın kritik olduğunu ve birçok uygulamada var olduğunu belirtelim. Diğer uygulamalarınızdaki güncellemeleri de mutlaka yapın.

Yapılan bir araştırmaya göre bütün GPU kartlarının maruz kaldığı yeni bir piksel çalma saldırısı keşfedildi. Bu açık bir sekmede aktif olduğunda diğer sekmedeki yazıları/görüntüleri çalabiliyor ve bütün kartlar bu açıktan etkileniyor. Yalnız bunun yapılması için sitedeki CSP üstbilgisinin düzgün ayarlanmamış olması gerekli. Yani şimdilik çok büyük bir tehlike teşkil etmiyor.

GitHub deponuza dependabot'u taklit ederek saldırabilirler! Görünüşe göre bir grup, dependabot'u taklit ederek commitlerini otomatik kabul ettiriyor ama arka planda da sizin gizli anahtarlarınızı çalacak bir script yerleştiriyorlar. Aman dikkat edin.

Sahte Bitwarden sitesi şifrenizi çalıyor. Bitwarden yükleyeceğim derken bitwariden[.]com sitesine girdiğinizde zararlı bir yazılımı bilgisayarınıza yüklüyorsunuz ve bu yazılım sisteminiz hakkında bilgiler toplayarak şifrelerinizi çalıyor. Şimdilik sadece Windows yükleyicisi var ve Windows kullanıcılarını hedefliyor gibi gözüküyor.

Web tarayıcılarında bir sıfır gün açığı daha keşfediliyor. Bu sefer keşfedilen açık libvpx kütüphanesinden geliyor. Bu açıkla birlikte bu sene Chrome'da 5 sıfır gün açığı keşfedilmiş oluyor. Açık hem Firefox'ta hem Chrome'da kapatıldı mutlaka güncelleme yapın.

🎮 Oyun

Yeni bir Steam Deck cihazı en az 2 yıl daha gelmeyecek. Valve daha çok şu anki Steam Deck'i ve SteamOS'i iyileştirmeye, geliştirmeye odaklanacak. Bence güzel karar. Zaten gördüğüm kadarıyla cihaz en son çıkan oyunları bile şimdilik açabiliyor.

Unity'nin başkanı özür diledi ve alınan kararlara bir değişiklik daha geldi. Geçmişte yapılan hiçbir oyun yeni getirilen değişiklikten etkilenmeyecek. Sadece 2024 sonrası oyunlar yeni değişiklikten etkilenecek ve önceki haftalarda da söylediğimiz gibi Unity'e ek para ödemek için oyununuzun 12 ay boyunca 1 milyon dolardan fazla kazanıp 1 milyon indirme yapmış olması gerekli.

Unity bu değişiklikleri yapmasına rağmen hala birçok kişinin güvenini kaybetmiş gibi gözüküyor. Dünyadaki ilk resmi Unity grubu kapatma kararı aldı. Şirketin değiştiğini ve geliştiricileri artık düşünmediklerini söylüyorlar.

Counter Strike 2 çıkışını yaptı ve Linux'ta da çalışıyor. Counter severlere iyi eğlenceler diyelim şimdiden. :)

📰 Bahsetmeye Değer Haberler

Amazon Prime video servisine reklamlar gelecek. İlk başta ABD, Birleşik Krallık, Almanya ve Kanada ülkelerinde test edilecek. Daha sonrasında yavaş yavaş diğer ülkelere de gelecek. Reklamları izlemek istemiyorsanız ek bir ücret ödemeniz istenecek. Trendden gördüğüm kadarıyla ya bu tarz şirketler bu aralar az para kazanıyor ya da istedikleri kadar kazanamıyorlar çünkü sürekli agresif kararlar alıyorlar.

Android 14 sürümüne gelen yeni bir özellikle telefonunuzu kamera yapabileceksiniz. Önceden bunun için ek uygulamalar kullanmak zorunda kalıyorduk ama artık ortadaki araç kalkmış olacak. Benim gibi telefon kamerasını bilgisayara bağlayıp düzenli kullananlar için güzel bir gelişme.

Apple kendi modem çipini oluşturabilmek için binlerce işçi çalıştırmış ve milyonlarca dolar harcamış. Modem çipi genel olarak wifi ve mobil veriye bağlanmanızı sağlıyor. Apple o kadar ar-ge'ye rağmen Quallcom'un çiplerinden 3 yıl daha gerideymiş ve istenilen performans sağlanamamış. Bu haberi özellikle paylaşmamın nedeni araştırma ve geliştirmenin o kadar kolay olmadığını vurgulamak. Apple ileride muhtemelen bunu da başaracaktır ama pahalı ve zaman alan işler. Hatta çok paranız olsa bile hemen başarabileceğiniz bir şey değil.

Gelecek yıl AB, şirketlerin varsayılan tarayıcı seçeneği sunmasını zorlayacak. Yani sistemi yüklediğinizde hangi tarayıcıyı kullanmak istediğiniz özellikle seçebileceksiniz. Açıkçası devreye girerse şahane olur ama Microsoft için bırak seçenek sunmayı, kullanıcı varsayılan tarayıcıyı seçtiğinde bile kendisi kafasına göre değiştiriyor. Umarım efektif bir şekilde uygulanır.

iCloud birden fazla cihazdaki iki dosya arasında uyuşmazlık tespit edince diğerini siliyor. Normalde sağlıklı olanı silmek yerine diğer dosyayı -conflicted şeklinde kaydetmek. Diğer türlü bazı kayıtlarınızı kaybedebilirsiniz. Yazar da bu konuyu eleştiriyor. iCloud kullanıp yazı falan yazıyorsanız birden fazla cihazda, dikkatli olmanızda fayda var.

ICloud Drive Silently Deletes Your Content | Dominik Mayer – Products, Asia, Productivity

The first time it happened, I was writing a paper. The paragraphs I had just typed vanished into thin air, faster than Time Machine or Backblaze could save them. Gone. The next occurrence was during app development; Xcode suddenly flagged numerous errors in previously error-free code.

Dominik Mayer – Products, Asia, Productivity

Artık WhatsApp'tan alışveriş yapabileceksiniz. Her zaman söylüyorum bir uygulamanın bir amacı olmalı diye ama yapacak bir şey yok. WhatsApp burada WeChat'in oyun kitabını izliyor gibi. Bakalım neler olacak.

AB, Intel'e 400 milyon dolar ceza verdi. Nedeniyse Intel bilgisayar üreticilerine rüşvet vererek AMD'li bilgisayarların çıkmasını engelledi. Intel pek de masum bir şirket değil yani. :) Yalnız tespit ettikleri bu hareketleri 2002 ve 2005 yılları arasında yapmışlar. Bence bu hamlelerden zaten 400 milyon dolardan fazla para kazanmışlardır. Yani cezayı ödeseler bile çok umurlarında olur mu bilemeyeceğim.

Spotify, podcast üretenlerin sesini klonlayıp başka dillere çevrilmesini sağlayacak. Yani bir podcast üreticisiyseniz otomatik olarak başka dillerdeki insanlara da erişebileceksiniz. Şu an bu özellik bazı üreticilere açıldı. Aynısını geçmişte YouTube da yapacağını söylemişti ama bence en büyük sıkıntılardan birisi çeviri kalitesi... Gelecekte içerik üretimi çok farklı olacak gibi gözüküyor.

Reddit kullanıcıların karmasına karşılık para ödeyecek. Altın başına 1 dolar civarı bir para kazanacaksınız. Reddit önceden insanların gönüllü olarak içerik ürettiği bir platformken artık para kazanma amacıyla içerik ürettiği bir platform haline dönüşüyor gibi. Bence hoş bir gelişme değil.

Google'ın mezarlığına bir uygulama daha gidiyor: Google Podcasts. Podcastler de YouTube Müziğe taşınacak. İki tane podcast uygulamasının olması kafa karıştırıcı olabilirdi ama Google Podcast'e alışmış olan arkadaşlar da bu habere sevinmeyeceklerdir.

Windows 11'e büyük bir güncelleme geldi. Yenilikler arasında işletim sistemine YZ'nın eklenmesi, Paintin arka plan görüntüsünü silebilmesi/katmanların gelmesi ve ekran görüntüsündeki yazıları kopyalayabilme var. Daha birçok değişikliği aşağıdaki bağlantıdan görebilirsiniz.

Devlet, öğrencilere bilgisayar ve telefon alımında destek sağlanacak. Açıklamaya göre 9500₺'nin altındaki cihazlara 5500₺'ye kadar destek yapılacak. Tam detaylar belli değil ama fiyat üst sınırının düşük olduğunu görebiliyoruz. Yani insanlar biraz daha büyük bir şey bekliyordu açıkçası. 9500₺'ye yine bir iki fena olmayan telefon bulunabiliyor ama iyi bir laptop ve masaüstü bilgisayar bulma şansınız zor. Özellikle mühendislik, mimarlık okuyan arkadaşlar açısından düşündüğümüzde pek iç açıcı gözükmüyor. Umarım üst sınır değişir.

Şu an ABD'de Google'a karşı bir dava dönüyor ve bu davada Apple, Google'ı başka alternatif olmadığı gerekçesiyle savundu. Yani Apple alternatif olmadığı için Google'ı varsayılan arama motoru yapıyormuş. Bu büyük bir yalan. Muhtemelen size Google kadar ödeyecek bir alternatif olmadığı için tek alternatifiniz bu. :)

Japonya'daki araştırmacılar yeniden dişin çıkması için bir ilaç geliştirmişler. Hayvanlar üzerinde başarılı testler yapmışlar ve artık insanlar üzerindeki testler başlayacak. Belki yakında kaybettiğiniz dişlere tekrar kavuşabilirsiniz.

AB, Apple'ın rekabete karşı tuttukları kapıyı açmasını istiyor. Farklı uygulama yükleme merkezleri, farklı tarayıcı ve farklı cüzdan uygulamalarının Apple'da olması gerektiğini söylüyor. Apple geçmişte AB'nin baskısına boyun eğmişti ama bakalım kapalı sistemini koruyabilecek mi?

Bard'da YZ ile yaptığınız konuşmaların bağlantısını açıyorsanız Google'a indekslenebiliyor. Arkadaşımla paylaşacağım derken konuşmanızı tüm dünyaya açmış olabilirsiniz. Dikkat edin. :)

Meta Ray Ban ile anlaşmalı olarak akıllı bir gözük çıkardı. Bu gözlükle kayıt alabiliyorsunuz, canlı yayın yapabiliyorsunuz, müzik dinleyip arama yapabiliyorsunuz ve Meta'nın YZ'sı ile konuşabiliyorsunuz. Bu tarz gözlükler geçmişte de farklı firmalardan gelmişti ama tutmamıştı. Meta'nın ürettiği ve kamerası/mikrofonu olan bir gözlük takmak ister miyim? Hayır.

Disney de rakibi Netflix'i takip ederek şifre paylaşmını durdurmayı planlıyor.

Reddit, platformdaki etkinliğinize bağlı olarak hedeflenmiş reklam kapatma özelliğini kaldırıyor. Buna AB karışır muhtemelen. Hedeflenmiş reklam görmek isteyip istememek kullanıcının tercihinde olmalı.

Reddit is removing ability to opt out of ad personalization based on your activity on the platform | TechCrunch

Reddit is removing the ability to opt out of ad personalization based on Reddit activity and adding ability to restrict certain types of ads.

TechCrunchIvan Mehta

📚 Ne Okuyorum?

My solopreneur story: zero to $45K/mo in 2 years

2 yılda 0'dan 45 bin dolara çıkan yazılımcı. :)

The Man Amazon Erased

Amazon'un cihazı sizin ırkçı olduğunuzu düşünürse ne olur? :)

ICloud Drive Silently Deletes Your Content | Dominik Mayer – Products, Asia, Productivity

Dominik Mayer – Products, Asia, Productivity

New study uncovers a “vicious cycle” between feeling less socially connected and increased smartphone use

Yeni yapılan bir araştırmada telefon kullanmanın sosyalliği azalttığında, sosyallik azaldıkça da telefon kullanımının arttığına dair bulgular bulundu.

How two photographers captured the same millisecond in time

Birbirinden habersiz olup aynı milisaniye kareyi yakalayan iki fotoğrafçının hikayesi.

How to Hide a $2 Trillion Antitrust Trial

Google'ın sakladığı dava..

Why You Need a Digital ‘Dead Man’s Switch’

Öldüğünüzde dijital verilerinize ve mal varlığınıza ne olacak?

☁️🍄 Issue No. 029: Live Near Your Friends

Arkadaşınıza yakın yaşamanın hayata etkileri neler olur?

First Impressions with GPT-4V(ision)

GPT-4 Vision ile neler yapılabilir?

🎥 Ne Üretiyorum?

Bu hafta ilk defa, haftanın her günü içerik sistemine geçtik dolayısıyla hafta içi her gün bir videomuz vardı. İlk videomuzda Apple'ın 0 gün açığının nasıl işlediğini konuşuyoruz.