Mastodon
Abone Ol
13 dk okuma süresi bülten

🪙 Bitcoin'in Yaratıcısı Satoshi Nakamoto BULUNDU MU? - Hafta 43/2024

Herkese selamlar dostlar yeni bir bültene hoş geldiniz! Bugün 27 Ekim 2024.

Bültende bu hafta bir HBO belgeselinde Satoshi Nakamoto'nun bulunduğu iddia ediliyor, ARM Qualcomm'un lisansını iptal ediyor, Linux'ta Rus geliştiriciler projeden siliniyor ve monitör üreticisi LG ekranda yaptıklarınızı takip edip size reklam göstermek istiyor.

Az önce bahsettiklerim ve daha fazlasına geçmeden önce bu bölümün sponsoru olan Hosting Dünyam'dan bahsetmek istiyorum.

Hosting Dünyam ucuz ve kaliteli VDS çözümleri sağlıyor. Seçenekler arasında Intel ve Ryzen işlemcili VDS'ler seçebiliyorsunuz, seçtiğiniz VDS'leri özelleştirme imkanı sağlıyor.

Örneğin seçtiğiniz pakete özel ek RAM, disk, CPU çekirdeği gibi şeyleri de satın alabiliyorsunuz. Böylece tamamen isteğinize uygun bir hale getirebiliyorsunuz.

Kurulum aşamasındaysa Ubuntu, FreeBSD, Windows, Debian dahil olmak üzere birçok işletim sistemini tek tıkla seçip kurabiliyorsunuz.

Sunucular Tier III standartlarına sahip veri merkezlerinde barındırılıyor. Bu da demek oluyor ki sunucularınız elektrik kesintilerine karşı yüksek korumaya sahip.

1 Gbit porta sahipsiniz ve sunucularda trafik limitlemesi yok! Dilerseniz de 10 aylık ücret ödeyerek 12 ay kullanabiliyorsunuz.

İstanbul lokasyonunda çalışan kaliteli VDS satın almak için bağlantıya tıklayabilirsiniz. Bültene sponsor oldukları için teşekkür ediyoruz.

Şimdi haberlere geçelim!

İçerik Listesi

🗞️ Haftanın Olayı

💵 HBO, Satoshi Nakamoto’nun Kimliğini İfşa Ediyor?

Bitcoin hakkında yapılan bir HBO belgeseli Bitcoin'in yaratıcısı Satoshi Nakamato'nun kimliğini açığa çıkardığını iddia ediyor. Öncelikle şunu söyleyelim Nakamato'nun cüzdanında 1 milyon bitcoini var ve bu paranın milyarlarca dolara tekabül ettiğini hatırlayalım.

Bu belgeselin adı "Money Electric: The Bitcoin Mystery" ve kimliği Satoshi Nakamato olduğunu iddia edilen kişi Peter Todd.

Normalde Peter Todd Bitcoin'in ilk geliştiricilerinden birisi ve Todd'a göre belgesele davet edilirken yaratıcısının kendisi olacağına dair bir iddianın öne sürüleceğini bilmiyormuş. Belgesel yayınlandıktan sonra bunu öğrenmiş ve yayın sonrasında Bitcoin'in kendisi tarafından yaratıldığı iddiasını defalarca reddetmiş.

İşin sıkıntılı yanı şimdi bu adamın tehdit alması. İsim soyisim ve Nakamato olduğu iddia edilen birisi var. Milyarlarca dolara sahip bir Bitcoin hesabı ve bir sürü yasa dışı iş yapılmasının, takip edilemez paranın çıkmasının önünü açan bir birey. Sizce şimdi bu kişiyi kaç kişi hedef almıştır?

Zaten adam bütün bu olaylardan sonra saklanmış. Bu arada belgesel herhangi bir kanıtla bunu yapmıyor. Spekülasyon, gerçek bir kanıt yok.

Muhtemelen pazarlama amacıyla yapılmış bir şey ama şimdi Todd'un yerinde olduğunuzu düşünün inanılmaz korkutucu olsa gerek. Kendisinin yerinde olmak istemezdim.

🤖 Yapay Zeka

🤖 Gemini Live Türkçe Desteği ile Erişime Açıldı

Gemini'ın sesli sohbet modu Gemini Live Türkçe dil desteğiyle erişime açıldı. Haberde Türkçe dil desteği var diyor ama ben Türkçe konuştuğumda genelde algılamıyor.

İngilizcedeyse güzel çalıştı. Gemini Live'ı ChatGPT'nin ileri seviye ses moduyla karşılaştırdığımda ChatGPT'nin açık ara önde olduğunu söyleyebilirim.

🖥️ Claude Bilgisayarınızı Kontrol Edebilecek

Claude yapay zekanın bilgisayarı kontrol etmesine izin veren bir API yayınladı. Artık yazılım aracılığıyla Claude bilgisayar ekranınızı görebilecek ve bilgisayarınızda işlemler yapabilecek.

Verdikleri örnekte Claude sol taraftaki ekrandan veri tabanına girip aratma yapıyor. Ardından istenilen sonucu bulup sağ taraftaki formu dolduruyor. Bilgisayarda görsel zorunluluk olan otomasyon işlerinin önü açıldı diyebiliriz.

Tabii burada güvenlik sorunları da doğuyor. Mesela bir saldırgan potansiyel olarak bir resim içerisinde zararlı girdi girebilir ve Claude ekran görüntüsünden bunu okuyarak bilgisayarınızda yanlış bir şey yapabilir ve potansiyel olarak zararlı yazılım yükleyebilir. Kendileri de bunun deneysel olduğunu ve belli güvenlik problemlerinin olabileceğini belirtmişler.

Bu iş için şu an Mac'te çalıştırabileceğiniz bir açık kaynak yazılım bile yayınlanmış.

💧 Google, Yapay Zeka İçeriklerine Filigran Ekliyor

Google yapay zeka ile üretilen metne filigran ekleyecek. Filigranı eklese ne olacak kullanıcı siler diye düşünebilirsiniz ama bu farklı bir filigran tipi.

Siz yapay zekaya girdi verdiğinizde üretilen metne istatistiksel imza ekleniyor ve böylece yapay zeka tanımlama araçları bu metnin yapay zeka ile üretildiğinden kesin emin olabiliyor.

Teoride bu istatistiksel metnin kaliteyi düşürmesi lazım ama Google'a göre çok büyük bir oranda düşüş söz konusu değil. Hatta Google bu aracı (SynthID) açık kaynak bile yaptı.

Bence Google bunu devlet zorunluluğundan yapıyor ve günün sonunda bütün yapay zeka araçları bu yaklaşımı benimsemeyeceğinden global bir çözüm olmayacak. Birçok yapay zeka metin aracı tespit etme iddiası ortaya koyacak ama her zaman %100 doğruluk payına ulaşmak mümkün olmayacak.

📞 Dolandırıcılar OpenAI Ses API ile Kurbanları Kandırıyor

Araştırmacılar OpenAI'ın ses API'nı kullanarak dolandırıcılık aramaları yapmışlar. Bu aramaların her birinin ortalama maliyeti 0.75 dolar ve başarı oranı %36 olmuş. İnsanların %36'sı dolandırıcılık tuzağına düşüp parasını kaybetmiş.

%36 düşük bir oran gibi gözükebilir ama bir aramanın ortalama maliyeti 0.75 dolar. Siz bir dolandırıcı olarak bunu otomasyona bıraktığınızda her 100 kişiden 36'sı tuzağa düşse zaten kâra geçersiniz.

Tabii böyle bir şey yapılmasını teşvik etmiyorum ama Türkiye gibi bütün telefon numaralarının ve kişisel verilerin herkese açık olduğu yerde bunu yapması oldukça kolay olacaktır.

Bence Türkiye'de bu ileride sık gördüğümüz bir şey olacak ve oldukça başarılı olacak. Çünkü Türkiye'de sızdırılan kişisel verilerle yapay zekayı besleyebilirsiniz ve daha yüksek bir başarı oranı yakalayabilirsiniz. Telefonunuza gelen aramalara dikkat edin, benden söylemesi.

🥸 Mahremiyet

🔒 Session, Avustralya’dan İsviçre’ye Taşınıyor

Önemli mesajlaşma uygulamalarından Session, Avustralya polisinin ziyaretinden sonra operasyonlarını İsviçre'ye taşıma kararı aldı.

Bilmeyenler için Session kullanıcı adı, telefon numarası gibi tanımlanabilir veri içermeden uçtan uca şifrelenmiş mesaj atmanızı sağlayan bir yazılım.

Ben kendim pek kullanmıyorum ama kesinlikle mahremiyet açısından güzel bir yazılım ve Avustralya polisi hem şirketi hem de çalışanları önden haber vermeden ziyaret edince operasyonlarını İsivçre'ye taşıma kararı almışlar. İsviçre bu tarz konularda daha rahat biliyorsunuz. Güzel bir karar olmuş.

📺 LG Monitörlerde Reklam Takibi Başlatıyor

Bir LG kullanıcısı bilgisayarını kullanırken bir anda monitöründe bir sözleşme karşısına çıkmış. LG monitörlere reklam kimliği atanıyor ve monitör ekranda yaptıklarınızı takip ederek size reklam gösterebiliyor.

Tabii bir sürü soru işareti var, bu monitör nasıl internete bağlanıp bu verileri sunuculara gönderecek? Acaba monitörün bazı özelliklerini kullanmak için internete bağlamak zorunlu mu? Ya da reklamları nasıl gösterecek?

Bunları bilmiyorum ama monitörümün içerisinde bir reklam kimliğinin gelmesi bile iğrenç bir şey. Umarım geri adım atarlar. Atmazlarsa hayatım boyunca LG monitör satın almam.

💻 Windows Recall Özelliği Kaldırılamıyor

Görünüşe göre Windows'un son sürümünde bilgisayarınız ARM işlemcili olsa da olmasa da Windows Recall açık geliyor ve kaldırma seçeneği yok.

Windows Recall'ın varsayılan kapalı olacağına ve kaldırma seçeneğinin olacağına söz vermişti. Benim buradan anladığım, kağıtta Recall açık gözükse de gerçekten henüz işlem yapmıyor. Muhtemelen tam sürüm çıktığında kaldırılmasına ve kapatılmasına izin vereceklerdir ama yine de Recall işlem yapmasa da varsayılan açık gelmesi ve kaldırılamaması hoş değil.

🐧 Özgür ve Açık Kaynak Yazılım

📱 Syncthing Android Desteğini Bitiriyor

Syncthing'in Android istemcisi artık geliştirilmeyecek. Nedeniyse proje geliştiricisi Play Store'da uygulama yayınlama zorluğundan bıkmış olması.

Bilmeyenler için Syncthing, buluta güvenmeden cihazlarınız arası dosyalarınızı senkronize etmenizi sağlayan bir yazılım.

Play Store'un çıkardığı sorunlar tam detaylı bir şekilde yazmamış ama artık Syncthing'in Android uygulaması geliştirilmeyecek.

Benim tahminim bir sonraki aya kadar bu görevi üstlenecek başka birisini bulurlar. Bulmazlarsa da Syncthing-Fork adında başka bir özgür yazılım istemci var. Onu kullanmaya devam edebilirsiniz.

❌ Linux'ta Rus Geliştiriciler Projeden Siliniyor

Birçok Rus Linux geliştiricisi projeden silindi ve projeye katkı yapması artık yasak. Bunun nedenyise başta ABD olmak üzere diğer devletlerin Rusya'ya karşı yaptırım uygulaması.

Bu geliştiricilerin silindiğini ilk Greg Kroah-Hartman depoya commit atarak bildirdi ama daha sonrasında Linus Torvalds bu konu hakkında ufak bir yazı yazdı:

"Tamam, ortalıkta birçok Rus trolü dolaşıyor.

Değişikliğin neden yapıldığı tamamen ortada, geri alınmayacak ve Rus trol fabrikalarının bunu 'tabandan gelen' bir hareketmiş gibi göstermeye çalışmak için rastgele anonim hesaplar kullanması hiçbir şeyi değiştirmeyecek.

Ve trol çiftliği hesabı olmayan masum seyircilere not: 'çeşitli yaptırım gereksinimleri' yalnızca ABD'ye özgü değil.

Henüz Rusya'ya uygulanan yaptırımlardan haberdar değilseniz, bir gün haberleri okumanız iyi olabilir. Ve 'haber' derken Rus devlet destekli spamleri kastetmiyorum.

Geri alma yaması göndermek konusuna gelince - beyin diye adlandırdığınız ne varsa onu kullanın lütfen. Ben Finlandiyalıyım. Rusya’nın saldırganlığını destekleyeceğimi mi düşündünüz? Anlaşılan, sadece gerçek haberlerden değil, tarih bilgisinden de yoksunsunuz."

Yani kısacası Torvalds bu hareketi destekliyor. Şimdi ben iki tarafın da düşüncelerini okudum ve iki tarafın da haklılık payı var.

Bunu desteklemeyen taraf diyor ki abi bu sildiğiniz adamlar 1 günlük adamlar değil yıllardır bir sürü commit atmış sürücü yazmış adamlar. Bu kişilerin Rusya'da doğması suç mu? Bunun yapılmaması lazım diyorlar.

Kaldı ki biliyorsunuz batının Rusya'ya karşı aldığı tutum vs günümüzde şu an İsrail'e karşı aldıkları tutum arasında dağlar kadar farklar var. Mesela hiçbir İsrailli geliştirici Linux çekirdeğinden kovulmuyor.

Bir diğer taraf da diyor ki bu yaptırımlar uygulanmazsa Rusya akıllanmayacak ve Rusya hala rahat rahat yaptıklarına devam edecek. Zaten Rusya istihbaratı geçmişte birçok projeyi kirletmeye çalıştı, Linux'a da aynı şeyi yapabilirler.

Benim fikrimi soracak olursanız bence iki tarafta da haklılık payı var. Özellikle birisi daha haklı diyemiyorum.

Bu olaylar karışıp etraf curcunaya döndükten sonra Linux geliştirici mailing listesine başka bir gönderi paylaşıldı:

"Bu durumun bu şekilde ele alınmasından dolayı hepimiz adına özür dileriz. Çekirdek projesinin uymak zorunda olduğu yasal tavsiyenin özeti aşağıdadır:

Eğer şirketiniz ABD'nin OFAC SDN listelerinde yer alıyorsa, bir OFAC yaptırım programına tabi ise veya listedeki bir şirket tarafından sahip olunan/kontrol edilen bir şirketseniz, sizinle iş birliği yapma yetimiz kısıtlamalara tabi olacak ve MAINTAINERS dosyasında yer alamazsınız.

İsteyen herkes listeyi buradan sorgulayabilir:

https://sanctionssearch.ofac.treas.gov/"

Yani ABD yaptırım listesinde olmayan Rus geliştiriciler koda katkı yapmaya devam edebilecekler gibi gözüküyor. Siz ne düşünüyorsunuz? Yorumlara yazarsınız.

💻 Donanım

📉 ARM, Qualcomm’un Lisansını İptal Ediyor

ARM, Qualcomm'un ARM çiplerini üretmesi için gereken lisansı iptal etti ve 60 günlük ön bilgi verdi.

Neden iptal etti diye soracak olursanız Qualcomm 2021 yılında Nuvia adnda bir çip üreticisini satın almış ve Nuvia satın alımdan önce ARM'dan bir lisansa sahipmiş.

Qualcomm'da satın aldığı şirketin ARM lisansını kendi lisanslarıyla birleştirerek çip üretttiği için ARM durumdan memnun değil. ARM'a göre satın alım sonrası yeniden masaya oturulup müzakere yapılmalıydı.

Belli ki aralarında anlaşamamışlar ve mahkemeye gidiyorlar.

Bir de bunun üstüne ARM, Qualcomm ile yaptığı lisans anlaşmasını da iptal ediyor. Yasal açıdan hangisi haklı bilmiyorum ama bu durum genel olarak can sıkıcı çünkü Qualcomm telefon piyasasındaki en önemli çip üreticilerinden ve Qualcomm'un artık ARM çiplerini üretememesi piyasayı sarsar.

Zaten bu haber sonrasında iki tarafında hisseleri düşmüş. Bakalım önümüzdeki 60 günlük süreçte ne olacak?

📰 Bahsetmeye Değer Haberler

🚨 TUSAŞ Saldırısı Ardından Sosyal Medyada Kısıtlama Yapıldı

Türkiye'nin gündeminde biliyorsunuz üzücü olaylar var. TUSAŞ'a yapılan saldırı sonrasında 5 kişi vefat etti ve 22 kişi yaralandı. Saldırıda hayatını kaybeden şehitlerimizin ailelerine baş sağlığı, yaralananlara da acil şifalar diliyorum. Bu terör saldırısını şiddetle kınıyorum.

Yalnız bizim yorumlayacağımız kısım saldırı kısmı değil benden daha yetkili kişiler burayı yorumlayabilir. Konuşacağımız kısım saldırının hemen ardından gelen Instagram, Twitter, YouTube, gibi birçok platforma bant daraltmasının uygulanması.

Türkiye'de ne zaman büyük bir olay olsa bütün halkın haberleşme kaynağı kesiliyor. Bu bant daraltması neden uyuglanıyor anlamış değilim.

Halk arasında paniği engellemek deseniz bu olay panikle kaosun ortaya çıkartacak bir olay değil. Bu saldırıyı gerçekleştiren alçak insanların erişimi engellensin deseniz halk zaten nasıl VPN kullanıyorsa bunlar da kullanıyordur.

O zaman niye engelleniyor? Halkın özgürce bilgiye erişmesi ve olayları duyması neden sorun oluyor? Ben başka şekilde bakamıyorum olaya.

Her olay sonrası engelleme olması bence en başta halka zarar. Siz neden engellendiğini biliyorsanız yorumlara yazın.

⚖️ ABD Mahkemesi Google’ın Mağaza Kararını Durdurdu

Geçtiğimiz haftalarda ABD'de alınan karar nedeniyle Google'ın Android mağazasında diğer mağaza uygulamalarına izin vermesi gerektiğini konuşmuştuk.

Şimdiyse bu karar daha yüksek mahkemede itiraza karar verilene kadar durduruldu.

ABD önümüzdeki haftalarda seçime gidiyor biliyorsunuz ve işin komik yanı ABD'de şu an dönen bir sürü tekel davası var. Kimin kazandığına göre şirketler bu tekel davalarından yırtabilir ya da tam tersi patlayabilirler. Ne olacak ben de merak ediyorum.

✈️ Meta, Ünlülerin Jet Takip Hesaplarını Kapatıyor

Meta'nın yeni sosyal medya platformu Threads'de Elon Musk, Zuckerberg, Bezos ve Trump gibi isimlerin özel jetlerini takip eden hesaplar kapatıldı. Verdikleri neden; birileri bu insanları takip ederek zarar verebilir.

Verdikleri neden saçmalığın danikası çünkü zaten bu veriler herkese açık olduğundan stalkerlar veya gerçekten bu milyonerlere zarar vermeye çalışacak olan kişiler bunlara erişebilir.

Bu değişikliği yapmak istemelerinin tek nedeni halkın gözü önünde bu uçuşların bu kadar öne çıkmalarını istememeleri. Biliyorsunuz bir aralar özel jetlerin iklime ne kadar zarar verdiği gündem olmuştu. Yine öyle bir şey olsun istemiyorlar.

Ancak burada da görüyoruz ki sosyal medya yine siz fark etmeden sizin algınızı değiştiriyor. İşte bu yüzden merkeziyeçti sosyal medyalar tehlikeliler.

🔄 WhatsApp, Kişi Listesi Yedekleme Özelliği Sunuyor

WhatsApp'a gelen yeni bir özellik kişileri direkt WhatsApp'a kaydedebilmenizi sağlayacak. Olur da rehberini bir şekilde kaybedersen WhatsApp rehberini geri getirebilecek.

Peki rehberim şifrelenerek mi kaydediliyor? Evet. Kendi geliştirdikleri "Kimlik Kanıtlı Bağlantılı Depolama" adında bir sistem kullanılarak sunucuya göndermeden istemci tarafında şifrelenecek.

Tabii bunu kullanmak muhtemelen zorunlu olmayacaktır. İsterseniz kullanabilirsiniz. Bir de WhatsApp'a da kullanıcı adı sistemi gelecekmiş. Telefon numaranızı paylaşmadan kullanıcı adnızla iletişime geçebileceksiniz.

Güzel gelişmeler.

❗ ABD Kablo TV Şirketleri Tek Tıkla İptale Karşı Çıkıyor

ABD'deki kablo TV şirketleri tek tıkla üyelik iptali kuralının yürürlüğe girmemesi için üst mahkemeye başvurdular. Bu şirketlere göre kullanıcının tek tıkla üyeliğini iptal etmesi üyelerin kalmasını telefonla ikna etmeyi zorlaştıracak.

Evet zorlaştıracak ve bu da senin daha iyi hizmet sunmana, üyenin iptal kısmına gelmemesine odaklanmanı zorlayacak. Ben bu şirketleri anlamıyorum. Geçen bir VPN servisi bize sponsor olmak istedi, ücret konusunda anlaştık. Anonim hesap açıp 1 aylık üyelik satın aldım ve üyeliği iptal etmeye çalıştığımda müşteri hizmetleriyle iletişime geçmem gerektiğini öğrenince sponsorluk anlaşmasını iptal ettim.

Bir tıkla üyelik alabiliyorsam bir tıkla iptal edebilmeliyim. Türkiye'den de böyle bir yasal zorunluluk geçmesini ümit ediyorum ve umarım üst mahkeme kablo TV şirketlerinin bu isteğini kabul etmez.

🌐 Arc Tarayıcı Şirketi Yeni Bir Tarayıcı Geliştiriyor

Arc tarayıcısını üreten şirket farklı ama daha basit bir tarayıcı üzerinde çalıştıklarını duyurdu.

An image of a simple browser, showing tabs.

Daha ilk ürünleri tam piyasada yer edinememişken niye ikinci tarayıcı çıkartıyorlar diye soracak olursanız çünkü şu anki Arc tarayıcısı asla main stream olamayacak.

Bunu ben demiyorum kendileri diyor. Neden herkes tarafından kullanılamaz durumda? Çünkü oldukça karışık ve bütün tarayıcı hakkında bildiklerimizi çöpe atan bir tarayıcı. Kısayollar bile tamamen farklı.

Tamam şunu anlıyorum bazıları sevebilir ama asla herkes tarafından kullanılamayacağı bir gerçek. Yeni geliştirdikleri tarayıcı herkesi hedefleyen bir şey olacakmış. Hayırlısı olsun diyelim ama Arc'ın hem gelir modeli hem de geliştirme modeli şimdilik benim hoşuma gitmiyor.

🎥 Ne Üretiyorum?

Bu hafta 2025'te yapmamanız gereken güvenlik hatalarını konuşuyoruz.

Bu haftaki bültenin de sonuna geldik, haftaya görüşmek üzere!

Kopyala ve paylaş: yusufipek.me/43-2024/