💰 Windows 10 Güncellemeleri Artık Ücretli... - Hafta 44/2024
Herkese selamlar dostlar yeni bir bültene hoş geldiniz! Bugün 3 Kasım 2024.
Bültende bu hafta Windows 10'u kullanmaya devam etmek istiyorsanız 1000₺ ödemeniz gerekiyor, Open Source Initiative açık kaynak yapay zeka tanımını bitiriyor, Mac yeni M4 çipli cihazlarını tanıtıyor ve Rusya Google'a 20 desilyon dolar para cezası kesiyor.
Haftalık teknoloji gündemini değerlendirdiğimiz teknoloji raporunun yeni bir bölümüne hoş geldiniz.
Az önce bahsettiklerim ve daha fazlasına geçmeden önce bu bölümün sponsoru olan Hosting Dünyam'dan bahsetmek istiyorum.
Hosting Dünyam ucuz ve kaliteli VDS çözümleri sağlıyor. Seçenekler arasında Intel ve Ryzen işlemcili VDS'ler seçebiliyorsunuz, seçtiğiniz VDS'leri özelleştirme imkanı sağlıyor.
Örneğin seçtiğiniz pakete özel ek RAM, disk, CPU çekirdeği gibi şeyleri de satın alabiliyorsunuz. Böylece tamamen isteğinize uygun bir hale getirebiliyorsunuz.
Kurulum aşamasındaysa Ubuntu, FreeBSD, Windows, Debian dahil olmak üzere birçok işletim sistemini tek tıkla seçip kurabiliyorsunuz.
Sunucular Tier III standartlarına sahip veri merkezlerinde barındırılıyor. Bu da demek oluyor ki sunucularınız elektrik kesintilerine karşı yüksek korumaya sahip.
1 Gbit porta sahipsiniz ve sunucularda trafik limitlemesi yok! Dilerseniz de 10 aylık ücret ödeyerek 12 ay kullanabiliyorsunuz.
İstanbul lokasyonunda çalışan kaliteli VDS satın almak için bağlantıya tıklayabilirsiniz. Bültene sponsor oldukları için teşekkür ediyoruz.
Şimdi haberlere geçelim!
İçerik Listesi
🗞️ Haftanın Olayı: Windows 10 İçin Uzatılmış Güvenlik Desteği 1000₺ Karşılığında Sunulacak
Windows 10'un desteği Ekim 2025'te bitiyor. Ancak Windows 10'u kullanmaya devam etmek istiyorsanız 30 dolar ödeyerek 1 yıl daha uzatılmış güvenlik güncellemesi alabileceksiniz.
Normalde bu uzatılmış güvenlik güncellemeri tüketicileri hedefleyen bir şey değildi. Microsoft tarihinde her zaman uzatılmış güvenlik güncellemeri tüketiciye yönelik değil şirketlere yönelikti ancak bu sefer Microsoft tüketicilere yönelik yapıyor. Neden? Çünkü insanların büyük çoğunluğu hala Windows 10'dan vazgeçmiyor ve bu insanların güvenlik güncellemesine ihtiyacı var.
Eğer ki bir şirketseniz uzatılmış güvenlik güncellemesini üç yıl alabileceksiniz. 1 yıl alırsanız 61, iki yıl alırsanız 122 üç yıl alırsanız 244 dolar ödeyeceksiniz.
30 dolar 1000₺ eder. Windows 10'u kullanmaya devam etmek için 1000₺ vermeye hazır mısınız?
🤖 Yapay Zeka
🤖 Google Yapay Zeka Destekli Tarayıcı Asistanı Geliştiriyor
Google, Chrome'u kontrol edip sizin adınıza işlem yapabilecek bir yapay zeka yayınlamayı planlıyor.
Geçen hafta Claude'un bilgisayarınızı kontrol edebileceğini konuşmuştuk, aynı mantık. Bu sadece tarayıcınızı kontrol edecek.
Sizin yerinize alışveriş yapabilecekmiş mesela, uçak bileti satın alabilecekmiş yahut rezervasyon yapabilecekmiş. Tabii günlük kullanıcı bunu ne kadar ister bilemiyorum. Bir de işin mahremiyet kısmı var. Google boşuna bu teknolojiyi çıkarmaz arka planda senin verini elde edip güzel bir kullanıma sokar.
Zaten Google'dan henüz resmi bir açıklama yok. Çıkarsa daha detaylı konuşuruz.
📚 ’ın NotebookLLM’sine Yeni Rakip: NotebookLLama
Google'ın Podcast üreten yapay zekası NotebookLLM'e Meta rakip çıkardı. Adı NotebookLLama. Meta'nın yapay zekaları açık kaynağımsı biliyorsunuz. Evde çalıştırabiliyoruz en azından.
Şu anki haliyle NotebookLLM'e rakip olacakmış gibi gözükmüyor. Bu arada NotebookLLM'i hiç kullanmadıysanız kesinlikle kullanmanızı tavsiye ederim. İnanılmaz bir şey. Attığınız makaleleri iki YZ bir podcast bölümü haline getirip tartışıyorlar.
Umarım Meta bunu iyi bir seviyeye çıkartabilir ve evde kullanabiliriz.
🧠 Linus Torvalds’tan Yapay Zeka Yorumu: %90 Pazarlama, %10 Gerçeklik
Linus Torvalds verdiği bir röportajda yapay zeka konusunda ilginç açıklamalar yaptı. Torvalds yapay zekayı ilgi çekici ve yararlı bulsa da şu anki haliyle gereksiz bir hypeın olduğunu, %90 pazarlama %10'unsa gerçeklik olduğunu söylüyor.
Esas yapay zekanın 5 sene gibi bir süre içerisinde hayatımıza entegre olacağını ve o zaman kendisi için daha fazla ilgi çekici olacağını söylüyor.
Bence haklılık payı var ama %90'a 10 değil belki 70'e 30 diyebiliriz. Çünkü şu ana kadar yapay zekanın gerçekten çok iyi şekilde kullanıldığını gördüm. Kendi hayatımda da oldukça fazla kullanıyorum.
💻 Google Kodlarının %25’i Yapay Zeka Tarafından Yazılıyor
Google'ın CEO'su Sundar Pichai'a göre yeni Google ürünleri için yazılan kodların %25'i yapay zeka tarafından üretiliyor.
Tabii yapay zeka tarafından üretilen bu kodlar yine Google mühendisleri tarafından incelenip kabul ediliyormuş. Bana nedense pek gerçekçi gelmedi bu sayı.
🌐 ChatGPT Arama Motoru Özelliğini Tanıttı
ChatGPT arama motorunu yayına aldı. Aslında arama motoru diyorum ama arayüzde pek bir değişiklik yok.
Soru sorarken sadece web kısmına tıklıyorsunuz, ardından bir arama motoru gibi aratma yapıyor. Bir cevap veriyor ve cevabın kaynaklarını belirtiyor. Tıpkı Perplexity AI gibi.
Şu anlık sadece ChatGPT Plus kullanıcılarına açık ve ilerleyen aylarda herkese açmayı planlıyorlar. Kullanan arkadaşlar deneyimlerini yorumlara yazabilirlerse güzel olur.
🔍 Meta Kendi Yapay Zeka Arama Motorunu Geliştiriyor
Meta da kendi yapay zeka arama motorunu geliştirmek üzerine uğraşıyor. Aynı şekilde yapay zeka arama motoru yapacaklarmış.
Hayırlısı olsun diyelim ama işin içinde Meta olunca veri mahremiyeti konusunda ekstra tedirgin olmamak mümkün değil.
🆓 Açık Kaynak Yapay Zeka Tanımı Tamamlandı
Open Source Initiative sonunda "Açık Kaynak Yapay Zeka'nın" tanımını bitirdi. Bu tanıma göre bir yapay zeka modelini açık kaynak olarak adlandırabilmek için hangi verilerle eğitildiğini ve bu verilere nasıl erişebileceğimizi açık açık söylemesi lazım. Aynı zamanda modelin nasıl eğitildiğine dair detaylı bilgi vermesi lazım ve modelin değiştirilip paylaşılmasına izin vermesi lazım.
Tam tanımı kendiniz de okuyabilirsiniz çok uzun değil. Bu tanıma göre Meta'nın yayınladığı LLama yapay zekaları açık kaynak değil. Çünkü yukarıda saydığım hiçbir şartı tam anlamıyla sağlamıyor.
Mark Zuckerberg burada bir akıllılık yaptı, ortada tanım olmadan kendi yapay zekasını açık kaynak olarak adlandırarak büyük bir kitleyi yanına çekti.
Evet Meta'nın yapay zekaları tam olarak açık kaynak olmayabilir ama Meta, OpenAI'ın yaptığından çok daha fazlasını yaptı. En azından kendi evimde çevrim dışı yapay zeka kullanabiliyorum. Umarım gelecekte tam anlamıyla açık kaynak tanımına uyan yapay zekalar çıkar.
🐧 Özgür ve Açık Kaynak Yazılım
🐧 Linux’ta Emülatör Olmadan WhatsApp Çalıştırıldı!
Linux'ta emülatör olmadan WhatsApp'ın çalıştırılması başarıldı. Biliyorsunuz APK yazılımlarını Linux sistemlerine yüklemek için ya da daha doğrusu herhangi bir sisteme yüklemek için Android emülatörü kullanmanız lazım.
Ancak Linux'ta geliştirilen yeni bir proje Android Translation Layer sayesinde APK paketleri Linux'ta native olarak çalışmaya başladı.
Tabii sonuçlar şahane gözükmüyor şimdilik ama gelecekte Linux'ta birçok APK'yı performans kaybı olmadan tıpkı WINE'da olduğu gibi bir uyumluluk aracılığıyla çalıştırabileceğiz gibi gözüküyor. Şahane bir gelişme.
🌊 Chromium’a NVIDIA İçin Daha Akıcı Bir Özellik Geliyor
Chromium tarayıcılara explicit sync özelliği geliyor. Bu ne işe yarar diye soracak olursanız Linux Wayland'de NVIDIA kartları için Chromium tabanlı tarayıcıların daha akıcı olmasını sağlayacak.
🍌 KDE’den Değiştirilemez Linux Dağıtımı “Project Banana”
KDE ekibi BTRFS dosya sistemli, değiştirilemez bir Linux dağıtımı üzerinde çalışıyor. Kod adı Project Banana olan bu dağıtım Arch tabanlı olacak ve değiştirilemez olduğu için Flatpak ile Snap kullanarak paket yükleyeceksiniz.
Bakalım nasıl bir şey çıkacak ortaya heyecanla bekliyoruz.
💻 Donanım
🍏 Apple’ın Yeni iMac Modelleri M4 Çipleriyle Geliyor
Apple bu hafta yeni donanımlarını tanıttı.
İlki iMac M4 çipleriyle yenileniyor.
Giriş seviyesindeki iMac 1299 dolardan daha yüksek modellerse 1499 dolardan başlıyor. Giriş seviyesinde 2 thundebolt girişi varken daha yüksek modellerde 4 tane var.
Daha yüksek modelde ne kazanıyorum diye soracak olursanız işlemcinizdeki çekirdek sayısı artıyor ve yüksek modellere iki tane daha ekran bağlayabiliyorsunuz.
Ekran boyutunda herhangi bir değişim yok. 24 inç ama ekstra 200 dolar öderseniz güneş yansımalarını azaltan nano-doku cam alabiliyorsunuz.
Artık 8 GB RAM'li iMac yok en az modeli 16 GB RAM içerecek. 2012'den bu yana ilk defa ana model artık 16 GB. Çoğu insan yıllardır Apple'ı hala 8 GB RAM'li bilgisayarlar sattığı için eleştiriyordu.
🖥️ Mac Mini Artık Daha Küçük, Daha Güçlü
İkinci tanıtılan cihaz Mac Mini aynı şekilde yeni M4 çipleriyle geliyor.
Önceki Mac Mini'lere kıyasla çok daha küçük. Elinize sığabilir hale getirmişler. Giriş seviyesindeki Mac Mini'nin fiyatı 599 dolardan başlarken, M4 Pro versiyonu 1399 dolardan başlıyor.
💼 Yeni MacBook Pro: M4 Çipiyle Güncellendi
Üçüncü tanıtılan cihaz yeni Macbook Pro.
Aslında M3 Macbook Pro ile arasında çok büyük farklar yok. En büyük değişiklik işlemcinin M4 olması. Tasarım aynı.
💾 Apple 8 GB RAM’li Modelleri Bırakıyor!
Bu arada iMac'lerde artık 8 GB modelin olmadığından bahsetmiştik. M2 ve M3 Macbook Air'in base modelleri de 16 GB RAM ile satılacak. Base modellerde herhangi bir fiyat değişikliği yok. Güzel bir gelişme.
📰 Bahsetmeye Değer Haberler
🔒 Opera’dan Manifest V2’ye Destek Müjdesi
Bildiğiniz üzere Chromium tabanlı tarayıcılar Manifest v2 eklenti desteğini bıraktı bu da Ublock Origin gibi güçlü reklam engelleyicilerin çalışmasının önüne geçiyor. Opera, Chromium tabanını kullanan bir tarayıcı bu konuda bir açıklama yaptı ve manifest v2 eklentilerini destekleyeceklerini açıkladı.
Bildiğiniz üzere Opera'nın kendi eklenti mağazası da var. Bu da Opera'nın avantajına çünkü eklenti geliştiricileri Opera eklenti mağazasından v2 eklentileri yayınlamaya devam edebilir.
Opera'yı özel mülkiyet yazılım olduğu için ve arkasındaki kişilerden dolayı sevmiyorum ama bu kararlarını tebrik etmek lazım.
📉 Instagram İzlenmeyen Videoların Kalitesini Düşürüyor
Instagram izlenmeyen videoların çözünürlüğünü düşürüp daha düşük kalitede izleyicilere sunuyormuş. Instagram'ın başındaki kişi Mosseri'nin yaptığı açıklamaya göre
"Genel olarak, gösterebileceğimiz en yüksek kaliteli videoyu göstermek istiyoruz... Ancak bir şey uzun süre izlenmezse daha düşük kaliteli bir video sunmaya başlıyoruz. Ve sonra tekrar fazla izlenmeye başlarsa daha yüksek kaliteli videoyu sunuyoruz."
Demeye çalıştığı şey: bant genişliği masrafından kaçmak için bir video az izleniyorsa düşük kalitesini kullanıcıya veriyoruz.
Burada da şöyle bir sorun doğuyor ya az izlenmeden dolayı izleyiciler videodan ayrılıyorsa? O zaman sen sadece fazla izlenen kanalları ödüllendirip az izlenen kanalları çıkamayacağı bir döngüye koymuş oldun. Tabii sırf video kalitesi düşük diye büyük çoğunluğun izlemeyeceğini düşünmüyorum ama yine de bazı insanlar belki kalite düşük olduğu için ayrılabilir.
💰 Rusya’dan Google’a 20 Desilyon Dolar Ceza!
Rusya hükümeti Google'a 20 desilyon dolar para cezası kesmiş. Sebebiyse Rusya'nın medya kanallarının yasaklanması.
Tabii desilyon sayı birimini daha önceden duymamış olabilirsiniz. Ben de duymadım milyondan, milyardan, trilyondan, katrilyondan, kentilyondan ve sekstilyondan daha büyük bir sayı birimi. Bu saydıklarımın ardından 5 tane daha var öyle düşünün.
Google'ın bu parayı ödemesini bırakın bütün Amerika şirketleri bir araya gelse bu parayı ödeyemez. Rusya yetkilileri burada Google'a ne demeye çalışıyor artık bilemiyorum.
🎮 Steam’den Çekirdek Seviyesinde Anti-Cheat Açıklaması
Artık Steam, bir oyunda çekirdek seviyesinde anti cheat varsa mağaza sayfasında bunun gösterilmesini zorunlu kılacak.
Çoğu insan çekirdek seviyesinde anti cheat ne onu bile bilmiyor. Bence güzel bir farkındalık kazandıracaktır.
📸 Microsoft Recall Yine Ertelendi: Aralık’ta Geliyor
Microsoft, Recall'ı Ekimde herkese açmayı planlıyordu ancak açamadılar. Şimdi ikinci defa Recall'ı tekrar erteliyorlar. Yeni zaman çizelgesine göre Recall Aralık'ta yayına alınacak.
Recall ne bilmeyenler için; ekran görüntünüzün bilgisayarı kullandığınız her saniye alınması ve bunun hem görsel hem de metin formatında kaydedilmesine izin verecek özelliğe Microsoft Recall diyoruz. Allah kullananlara akıl fikir versin diyelim.
🎥 Ne Üretiyorum?
Bu hafta Windows kullanıcılarının sık sorduğu Linux sorularını cevaplıyoruz.
Bu haftaki bültenin de sonuna geldik, haftaya görüşmek üzere!