🌵 Cachy OS Nedir? Neden Tercih Ettim?
Yaklaşık 6 ay öncesinde Arch'ı bıraktığımı duyurduğum bir video çekmiştim.
Aradan 6 ay geçtikten sonra Cachy OS dağıtımına geçtim ve teknik olarak Arch kullanmaya geri dönmüş oldum. Bu yazımda neden Cachy OS'i tercih ettiğimi anlatacağım.
Konu hakkındaki videomuz:
Neden Değiştirdim?
Bir dağıtımdan diğerine geçmek için çoğu zaman mantıklı bir neden olmaz. Ben de Tumbleweed kullanırken bir sıkıntıyla karşılaştım. Ne olduğunu hatırlamıyorum ama o sıra ek bir boş vaktim vardı. Sinirlenmiş olacağım ki boş vaktimin de olmasıyla birlikte değişiklik yapma kararı aldım.
Seçim Süreci
Yeni dağıtımı seçerken aslında bir değişmez (immutable) işletim sistemi kullanmak istiyordum. Dolayısıyla ilk başta Vanilla OS aklıma geldi ama hatırlayacak olursanız inceleme videomuzda belli başlı sorunlarla karşılaşmıştık. Daha yeni bir dağıtım olduğu için geçmek istemedim.
Daha sonra aklıma BlendOS geldi. İzleyicilerimizden birisi önermişti. Bu dağıtım da kağıtta çok güzel gözükse de arkasında şu an sadece 1 geliştirici var ve çok yeni bir dağıtım. Dolayısıyla bunu da istemedim.
En sonunda CachyOS adlı bir dağıtımı inceledim ve ona geçmekte karar kıldım.
Neden CachyOS?
CachyOS normal Arch'tan farklı. Github sayfalarına gittiğimizde farklı ne yaptıklarını tek tek listelemişler:
İlk olarak CachyOS bütün paketleri LTO açık bir şekilde derliyor. LTO (bağlantılama sırasında optimizasyon) kodlar derlenirken gereksiz kodları bulup kısaltıyor ya da bunları atıyor.
İkinci olarak işlemci tipinize göre paketleri derliyor ve eğer ki işlemci tipiniz v3 veya v4'ü destekliyorsa ana depolarınız değişiyor.
Üçüncü olarak birden fazla zamanlayıcılı çekirdek seçeneği sunuyor ve bunlar yine LTO/çekirdek tipinize göre derleniyor.
Bu özelliklerin avantajları neler?
- Performans artışı.
- İşlemci tipinize göre optimize edildiği için paketler daha güvenli olabiliyor.
- Kaynak kullanımında azalma görülebiliyor.
Öyleyse neden bu özellikleri bütün dağıtımlar vermiyor?
- Bu performans artışının garantisi yok.
- Paketleri bu şekilde ayrı ayrı derlediğinizde ve LTO'yu aktif hale getirdiğinizde ek test yapmanız gerekiyor.
- LTO açık olduğunda paketler 10 kat daha yavaş derleniyor ve derlenme esnasında 5 kat daha fazla kaynak kullanılıyor. (Kaynak hemen yukarıdaki bağlantı.)
Deneyimim
Peki bu sonuçlar bütün paketlerde gözle görülebilir artış sağlıyor mu? Hayır bütün paketlerde sağlamıyor.
Ancak ben CachyOS'e geçtiğimden beri hafif bir duyarlılık artışı olduğunu düşünüyorum. Duyarlıdan kastım bazı uygulamaları açarken veya kullanırken ek bir hız söz konusu. Keşke gerekli ekipmanlar olsa da bunun testini yapabilsek.
Diğer Dağıtımlarda CachyOS Çekirdeklerini Kullanma
CachyOS 5 farklı zamanlayıcılı çekirdek sunuyor. Bu çekirdeleri Fedora veya Gentoo'da denemek istiyorsanız Github sayfasında nasıl yapabileceğinizi yazmışlar.
Sonuç
CachyOS her ne kadar Arch tabanlı olsa da Arch'tan daha farklı hedefi ve işlevi var. 6 aydır Arch kullanmadığım için aslında Pacman'ı da Arch'ı da özlemişim ama bakalım bu özlem yine yerini başka bir dağıtıma bırakacak mı?
Umarım bırakmaz çünkü bir yandan da artık teknik olarak bir şeyleri değiştirmekten sıkıldım.